Повеќето диви животни никогаш не ја преминуваат таа имагинарна граница, дури ни птиците. И така е веќе десетици милиони години, при што животните еволуираат на различни начини од секоја страна. Сè започна пред околу 30 милиони години, кога австралиската тектонска плоча се судри со евроазиската тектонска плоча и создаде архипелаг, пренасочувајќи ги океанските струи и создавајќи нови регионални клими, пренесува РТС.
Од една страна, во Индонезија и Малезија, еволуирале мајмуни, примати, слонови, тигри и носорози, додека од другата страна, во Нова Гвинеја и Австралија, живеат торбари, глодари и какаду.
Оваа необична поделба се нарекува линија на Волес – по природонаучникот Алфред Расел Волес, кој прв ја забележал острата разлика во животинскиот свет (главно меѓу цицачите) додека го истражувал регионот во средината на 19 век.
„Можеме да сметаме дека е утврдено дека теснецот Ломбок, меѓу Бали и Ломбок, широк само 24 километри, ја означува границата и нагло ги раздвојува двата големи зоолошки региони на планетата“, напишал научникот.
Алфред Расел Волес подоцна независно ја развил теоријата за еволуцијата приближно во исто време како и Чарлс Дарвин. Линијата што ја нацртал на мапа пред повеќе од еден век сè уште се смета за хипотетичка еволутивна бариера, иако дебатата за нејзината точна локација и механизми продолжува.
The mysterious rules of nature.https://t.co/q5T6zCG4gp
— ScienceAlert (@ScienceAlert) June 7, 2025
Општо земено, линијата Волес ја одделува азиската континентална плоча од австралиската тектонска плоча. Тоа е геолошка линија, но е и климатска и биолошка.
Едно објаснување за поделбата лежи во климатските промени предизвикани од античките геолошки настани.
„Кога Австралија се одвои од Антарктикот, беше создаден регион на длабок океан кој сега е познат како Антарктичка циркумполарна струја. Оваа промена драматично влијаеше на климата на целата планета и доведе до значително ладење“, објасни авторот на една од студиите што се занимаваат со линијата Волес, Алекс Скајлс.
Видовите од двете страни на границата различно се справувале со екстремните климатски промени, што довело до јасни биогеографски разлики што ги гледаме денес.
Се верува дека животинскиот свет толку целосно се прилагодил на екосистемот во кој живее што не сака да го пушти, ниту да ја премине „линија“ што може, се чести заклучоци од истражувањата.
Длабоките океански канали како Ломбочкиот теснец го одвојуваат секој појас, што им го отежнува преминувањето на животните. Дури и кога нивото на морето во далечното минато било многу пониско отколку што е денес, оваа бездна сè уште постоела.
Иако невидливата линија на Волес е најочигледна кога се споредуваат цицачите во Азија и Австралија, таа постои и кај птиците, влекачите и другите животни.
Дури и во океанот, некои видови риби и микроби покажуваат генетски разлики од едната страна на границата во споредба со другата, што укажува на многу мало мешање меѓу популациите.
Научниците сè уште не откриле кои невидливи бариери ги спречуваат овие видови да станат помобилни. Сепак, живеалиштето и климата се веројатни фактори што го нагласуваат еволутивниот јаз.
Во 2023 година, анализа на повеќе од 20.000 видови ‘рбетници откри дека лозите од Југоисточна Азија еволуирале во релативно тропска античка средина што им овозможила да се прошират кон Нова Гвинеја на влажните островски „степи“.
