Министерката за социјална кохезија и семејство, Домна Михаилиду, ги опиша мерките како „сложена алатка“ што бара соработка на повеќе актери. Проектите за социјално домување ќе се базираат на мобилизација на долго запоставените јавни имоти, како што е неискористеното државно земјиште.
Во соработка со Министерството за одбрана, неактивни воени локации ќе се користат за новите иницијативи за домување. Три поранешни воени кампови во Атина, Солун и Патра се веќе избрани. Во првата фаза од програмата целта е да се изградат помеѓу 1.500 и 1.700 станбени единици за домаќинства со средни приходи.
„Нашата цел е многу брзо да имаме зголемен станбен фонд, токму таму каде што е потребен, во срцето на урбаните центри на Атина, Солун и Патра“, рече Михаилиду.
Втората мерка, социјално изнајмување, вклучува партнерство на јавниот и приватниот сектор со цел реновирање на постојните, напуштени згради. Според овој модел, приватен инвеститор би го презел реновирањето на згради во јавна сопственост, а за возврат на државата ќе и обезбеди најмалку 30% од новоизградените домови.
Министерката објасни: „Го зголемуваме станбениот фонд, користејќи стагнирани јавни имоти и создаваме нови социјални станови таму каде што има потреба.“
И покрај оптимизмот на владата, учесниците на пазарот на недвижности предупредуваат дека овие мерки, иако веќе се имплементирани во други европски земји, ќе бидат тешки за спроведување во Грција. Еден од главните проблеми е сложениот статус на сопственост на многу јавни имоти, чие решавање може да потрае со месеци или дури со години.
Дополнителен проблем се исклучително долгите процедури за добивање дозволи за нови станбени проекти. Затоа пазарните експерти повикуваат на „забрзани“ процедури, слични на оние што беа во сила за време на подготовките за Олимписките игри.
Неодамнешна студија на грчката платформа за недвижности Просперти открива сериозни проблеми со понудата и побарувачката на пазарот. Повеќето од достапните недвижности се стари, изградени во 1960-тите и 1970-тите, а секој десетти е реновиран. Моментално има околу 131.000 недвижности на продажба и 45.000 за изнајмување, но многу остануваат празни до две години поради несразмерноста помеѓу цената и квалитетот.
Просечната цена за недвижности достигнува 300.000 евра, или околу 2.500 евра по квадратен метар. Новата градба е главно резервирана за купувачи со висока куповна моќ, при што цените честопати надминуваат 6.000 евра по квадратен метар за луксузни опции. Во исто време, стапката на сопственост на недвижен имот падна за 12%, а младите и семејствата сè потешко доаѓаат до сопствен дом поради високото учество за хипотекарни кредити.
Студијата на Просперти предлага низа решенија, вклучувајќи програми за изнајмување со можност за купување со државна поддршка и проширување на владината иницијатива „Мојот дом“ за станбени кредити за млади. Исто така, се бара и дополнителни државни гаранции и целни даночни олеснувања.
Други мерки вклучуваат прогресивен данок на празни станови во критични области, претворање на комерцијални простории во станбени единици и создавање единствена база на податоци за недвижности (МЛС). Втората има за цел да стави крај на нетранспарентноста во рекламите и да се бори против нереално високите цени.
„Транспарентноста е клучна за средување на пазарот“, нагласи Антониос Маркопулос од Просперти, забележувајќи дека без јасни податоци, никој не може да има целосна слика за реалната достапност на недвижностите. Заклучокот на студијата е јасен: решавањето на кризата бара не само нова градба, туку и иновативни алатки, поголема транспарентност и политики што го поттикнуваат сопствеништвото и го олеснуваат пристапот до кредити.
