Срцето на целата операција е трампкоин (TrumpCoin), дигитална валута лансирана во почетокот на 2023 година, чија вредност нагло скокна благодарение на шпекулативното тргување и поддршката од влијателни личности во кругот на Трамп. За да го разоткрие обемот на оваа криптоимперија, Ројтерс анализирал илјадници страници финансиски документи и корпоративни поднесоци и разговарал со повеќе од дваесетина поранешни вработени, инвеститори и регулаторни експерти.
Истрагата открила дека клучни улоги во воспоставувањето и проширувањето на потфатот играле Доналд Трамп Помладиот, Ерик Трамп и Џаред Кушнер.
Тие често користеле фиктивни компании и офшор-сметки за да ги скријат сопствеништвото и трансакциите. Критичарите предупредуваат дека ваквите активности покренуваат сериозни прашања за транспарентноста, потенцијалните судири на интереси и усогласеноста со законите за спречување на перење пари, особено со оглед на политичките амбиции на Доналд Трамп.
Во првата половина од оваа година, приходите на Организацијата Трамп пораснале за дури 17 пати, на 864 милиони долари, од 51 милион долари една година претходно, според пресметката на Ројтерс врз основа на официјалните поднесоци на претседателот, земјишните записи, финансиските извештаи од судските случаи, податоците за криптотрансакции и други извори.
Од вкупниот износ во првата половина, 802 милиони долари, повеќе од 90%, дошле од криптопотфатите на Трамп, вклучувајќи ја и продажбата на токени Ворлд либерти (World Liberty).
Тие 864 милиони долари претставуваат реален приход, готовина што слободно дотекува во касата на семејството Трамп. Пресметките на Ројтерс биле разгледани од голем број експерти за криптовалути и недвижности и овластен јавен сметководител што го проучува пристапот на Службата за внатрешни приходи на САД (ИРС) кон криптовалутите.
Трамповите приходи од криптовалути во првата половина од годината далеку ги надминале неговите традиционални деловни заработки – според процените на Ројтерс, 33 милиони долари од голф-клубовите и одморалиштата на претседателот и 23 милиони долари од лиценцирање на неговото име кај странски инвеститори во недвижности.
Повеќе од половина од приходите на семејството, 463 милиони долари, дошле само од продажбата на токени Ворлд либерти, вклучувајќи до 75 милиони долари од купувањето токени од Аква1. На својата веб-страница, Ворлд либерти вели дека субјектот Организација Трамп добива 75% од приходите од продажбата на токените преку партнерство со Ворлд либерти.
Семејството, исто така, заработило 336 милиони долари од продажбата на мем-монетата на Трамп наречена $ТРАМП, според пресметките на Ројтерс, кој користел претпоставки потврдени од пет аналитичари. Поради недостигот од транспарентност околу бизнисот со мем-монети на Трамп, проценките за приходите од овие токени носат поголем степен на неизвесност од оние за продажбата на токените ВЛФИ.
Едно од клучните откритија е масовната употреба на социјалните медиуми и онлајн-заедниците за промоција на трампкоин и сродните токени. Инфлуенсери, од кои некои се директно поврзани со кампањата на Трамп, беа клучни во создавањето на помпата и поттикнувањето на побарувачката, честопати без да ги откријат своите врски со проектот или шпекулативната природа на инвестицијата.
Оваа стратегија се покажала како исклучително ефикасна во мобилизирањето на лојалните поддржувачи, кои го гледаат купувањето дигитални средства како начин за финансиска поддршка на претседателот.
Додека регулаторите низ светот се борат да бидат во чекор со брзиот развој на криптопазарот, се чини дека операциите на семејството Трамп вешто ја искористиле постојната неизвесност. Иако досега нема поднесено формални обвиненија, неколку поранешни вработени изразиле загриженост за легалноста и етиката на одредени практики, особено нетранспарентните механизми за финансирање и потенцијалот за манипулација на пазарот.
Тимот на Трамп ги негира сите обвинувања
Кога бил контактиран за коментар, портпаролот на Организацијата Трамп ги отфрлил наодите како политички мотивиран напад.
„Семејството Трамп отсекогаш работело со најголем интегритет и транспарентност. Нашите потфати со дигитални средства се иновативни и целосно во согласност со сите важечки закони. Ова не е ништо друго освен очаен обид да се поткопа континуираната популарност и влијание на претседателот Трамп.“
Сепак, експертите предупредуваат дека недостигот од јасни правила за политичарите вклучени во криптозделки претставува значителен ризик.
„Потенцијалот за судир на интереси е огромен“, вели д-р Елена Петрова, професорка по финансиска етика на Универзитетот во Лондон.
„Кога една јавна личност, особено со претседателски амбиции, е вклучена во промоција и профитирање од високо шпекулативни средства, тоа ги замаглува границите помеѓу политичката поддршка и финансиските совети, потенцијално доведувајќи ги во заблуда инвеститорите и поткопувајќи ја јавната доверба.“
Истрагата на Ројтерс продолжува, фокусирајќи се на специфични трансакции, вклучувањето на меѓународни партнери и влијанието врз малопродажните инвеститори што инвестирале во дигитални средства со потписот на Трамп. Наодите истакнуваат растечки предизвик за регулаторите низ светот: како да се надгледува дигиталната економија каде што политичкото влијание и финансиските шпекулации се сè повеќе испреплетени.
Уште во 2021 година, Доналд Џ. Трамп, зборувајќи на Фокс бизнис, ги критикуваше криптовалутите како закана за супериорноста на американскиот долар и рече дека биткоинот „му изгледа како измама“.
Три години подоцна, неговиот став за криптото се промени. Само неколку недели пред претседателските избори во ноември 2024 година, тој ја започна продажбата на токените Ворлд либерти со објава на социјалните медиуми:
„Ова е ВАШАТА шанса да помогнете во обликувањето на иднината на финансиите“, напиша тој.
