Насилството е неприфатливо. Граѓанската непослушност е чесна, но насилството е неприфатливо. Сепак, насилството засега е за среќа контролирано и, што е клучно, во рамките на капацитетите на калифорниските и градските власти да го контролираат.
Но, тоа не го мисли владата на Трамп. Нејзината реторика беше целосно надвор од контрола, коментира Дејвид Френч за Њујорк тајмс. Стивен Милер, еден од најблагите советници на Трамп и најважниот архитект (освен самиот Трамп) на имиграциските политики, објави само еден збор: „Бунт“.
„Странски граѓани напаѓаат полицајци“
Потпретседателот на Соединетите Американски Држави, Џеј Ди. Венс, напиша на Икс: „Едно од главните технички прашања во правните битки за имиграцијата е дали граничната криза на (поранешниот американски претседател Џо) Бајден се смета за „инвазија“.“ Таа изјава ја постави дефиницијата. Тој сака судовите да веруваат дека се соочуваме со инвазија, а секое одвлекување на вниманието ќе послужи како доказ за тоа.
„А сега“, продолжи Венс на Икс, „имаме странски државјани кои немаат законско право да бидат во земјата, мавтаат со странски знамиња и напаѓаат полицајци. Кога само би имале добар термин за тоа…“
Пит Хегсет, министерот за одбрана, го објави својот манифест на Икс, наведувајќи дека министерството за одбрана „веднаш ја мобилизира Националната гарда за поддршка на федералното спроведување на законот во Лос Анџелес. И ако насилството продолжи, ќе бидат мобилизирани и активните маринци од базата Камп Пендлтон – тие се во состојба на висока готовност“.
Трамп објави на социјалната мрежа Трут соушал: „Ако гувернерот Гевин Њусом од Калифорнија и градоначалничката Карен Бас од Лос Анџелес не можат да си ја работат работата, а сите знаат дека не можат, тогаш федералната влада ќе се вмеша и ќе го реши проблемот со бунтот и ограбувачите на начинот на кој треба да биде решен!“
„Ослободете го Лос Анџелес од инвазијата на мигранти“
Тоа беше во сабота. Во недела навечер, тој напиша на Трут соушал дека „им наредува на министерката за внатрешна безбедност Кристи Ноем, министерот за одбрана Пит Хегсет и главниот обвинител Пам Бонди, во координација со сите релевантни оддели и агенции, да ги преземат сите потребни мерки за да го ослободат Лос Анџелес од инвазијата на мигранти и да го запрат бунтот на мигранти“.
Трамп повика 2.000 припадници на Националната гарда во Лос Анџелес. Ниту Бас ниту Њусом не ја побараа оваа интервенција. Државата Калифорнија има огромни ресурси за справување со урбаните немири, а Трамп не ѝ даде шанса ни да се обиде.
Всушност, во неделата вечерта Њусом побара од Трамп да ја повлече Националната гарда, нарекувајќи ја „сериозно кршење на државниот суверенитет“. Сепак, по подетално испитување, реториката на администрацијата на Трамп не се совпаѓа целосно со нејзините постапки. Трамп ја распореди Националната гарда, но не побара примена на Законот за бунт, што е многу важна правна разлика.
Како што забележа Стивен Владек, професор по право на Универзитетот Џорџтаун, во објава на Сабстак, Трамп наместо тоа нареди распоредување на Гардата во Лос Анџелес според друг закон што му дозволува на претседателот да ја повика Гардата кога „има бунт или закана од бунт против авторитетот на владата на Соединетите Американски Држави“.
Националната гарда не може да спроведува апсења и рации
Според тој закон, војниците имаат овластување да „потиснуваат бунт“, но немаат широки полициски овластувања што би ги имале доколку претседателот распоредел трупи според Законот за бунт.
Како што истакна Владек, „Ништо од тоа што претседателот го направи во саботата навечер, на пример, не би ги овластило тие федерализирани трупи на Националната гарда да спроведуваат свои сопствени имиграциски рации или да спроведуваат свои сопствени имиграциски апсења“.
Наместо тоа, наредбата на Трамп „федерализира 2.000 членови на калифорниската Национална гарда единствено со цел да се заштити релевантниот персонал на министерството за внатрешна безбедност од напад“.
Реториката на администрацијата беше поекстремна. Нејзините постапки, засега, се поограничени. Но, тоа е мала утеха. Потенцијалниот следен чекор е очигледен. Ако администрацијата (по сопствено дискрециско право) заклучи дека ова прво, ограничено распоредување не е доволно, тогаш тоа ќе ескалира. Тие ќе извикуваат „Бунт!“ и „Инвазија на мигранти!“ за да оправдаат поголем воен надзор, а можеби и примена на Законот за бунт.
Како што напишав претходно, продолжува Френч, опасно широкото толкување на Законот за бунт му дава на претседателот целокупно законско овластување да распореди десетици илјади војници на улиците. Трамп јавно се зажали што не употреби поголема сила за да ги смири немирите во 2020 година, а неговите сојузници наводно изработија планови за него да го употреби Законот за бунт за време на неговиот втор мандат.
Вреди да се праша: дали Трамп сака демонстрантите да бидат повредени? Потсетете се дека Марк Еспер, поранешниот секретар за одбрана на Трамп, кажа дека во 2020 година, Трамп го прашал генералот Марк Мили, тогашен претседател на Здружениот штаб: „Не можете ли едноставно да ги застрелате, едноставно да им стрелате во нозете или нешто слично?“ Еспер го сфатил неговиот коментар и како предлог и како прашање.
Гувернерот на Калифорнија се закани дека ќе задржи даноци
Не смееме да заборавиме дека овој конфликт се одвива во контекст на војна на зборови меѓу Трамп и Њусом. Администрацијата размислува да го прекине федералното финансирање за Калифорнија, а Њусом ја спомена можноста за задржување на даночните долари на Калифорнија од федералната влада. Калифорнијците плаќаат повеќе на федералната влада преку даноци отколку што државата добива во федерални средства.
Прерано е да се прогласи уставна криза, и во секој случај, дебатата за етикетите што ги придаваме на секој нов настан може да нè одвлече од целосно фокусирање на самиот настан. Но, секој нов ден ни носи нови докази за длабоко загрижувачки тренд: Америка повеќе не е стабилна земја и секој ден станува сè понестабилна, заклучува Њујорк тајмс.
