Ахмед Абу Саба, лекар во болницата Насер, опишал дека бил задржан една недела во притвор, каде што, како што рече, му биле пуштени кучиња со маски на муцките, а израелски војник му ја скршил раката.
Неговото сведоштво во голем дел се совпаѓа со оние на две други медицински лица, кои сакале да останат анонимни поради страв од одмазда.
Тие за Би-би-си рекле дека биле понижувани, тепани, полевани со ладна вода и принудени со часови да клечат во непријатни позиции. Тие рекле дека со денови биле во притвор пред да бидат ослободени.
Би-би-си деталите за нивните сведоштва ги испратило до Израелските одбранбени сили (ИДФ). Тие не одговориле директно на прашањата, ниту негирале конкретни тврдења за малтретирање. Но негирале дека медицинскиот персонал бил повреден за време на нивната операција.
Тие рекле дека „секоја злоупотреба на затворениците е спротивна на наредбите на ИДФ и затоа е строго забранета“.
ИДФ на 15 февруари изврши рација во болницата во градот Кан Јунис, јужниот дел на Газа, која беше една од ретките во Појасот што сè уште функционираа, велејќи дека разузнавачките служби рекле дека во болницата се сместени оперативци на Хамас.
Тие, исто така, рекле дека таму биле држени израелски заложници земени од Хамас на 7 октомври – а некои од самите заложници јавно кажаа дека биле чувани во Насер. Хамас негираше дека неговите борци дејствуваат во медицински установи.
Би-би-си добило снимки тајно снимени во болницата на 16 февруари, денот кога медицинските лица биле приведени.
На нив се гледаат редица мажи соблечени до долна облека пред зградата за итни случаи на болницата, клекнати со рацете зад глава. Пред некои од нив лежат медицински наметки.
„Секој што се обиде да ја помрдне главата или да направи некакво движење, беше тепан“, изјавил генералниот директор на болницата, д-р Атеф Ал-Хут, за Би-би-си. „Тие ги оставија околу два часа во оваа срамна положба.“
ИДФ за Би-би-си изјавиле: „По правило, за време на процесот на апсење, често е неопходно осомничените за тероризам да ја предадат својата облека за да може да се пребара нивната облека и да се осигури дека не кријат експлозивни елеци или друго оружје.“
„Облеката не им се враќа веднаш на приведените, поради сомневање дека може да скријат средства што може да се користат за непријателски цели (како што се ножеви).“
Медицинскиот персонал рекол дека потоа биле однесени во болница, тепани, а потоа пренесени во притвор, и сето тоа додека биле соблечени.
Експерт за хуманитарно право рекол дека снимката и сведочењето на медицинскиот персонал со кој Би-би-си разговарало се „крајно загрижувачки“. Тој рекол дека некои од сведоштвата „многу јасно преминуваат во категоријата на сурово и нехумано постапување“.
Би-би-си веќе неколку недели ја истражува приказната за болницата, разговарајќи со лекари, медицински сестри, фармацевти и раселени луѓе што кампуваат во дворот, а потоа ги споредува деталите во овие сведоштва.
Им биле дадени имињата на 49 медицински лица од Насер, за кои се вели дека биле приведени. Од нив, 26 биле именувани од повеќе извори, вклучително и медицински лица на терен, Министерството за здравство управувано од Хамас, меѓународни групи и семејствата на исчезнатите.
Семејствата на пет медицински лица во болницата рекле за Би-би-си дека нивните најблиски се исчезнати. Покрај тоа, Меѓународниот комитет на Црвениот крст потврдил за Би-би-си дека примил десетици телефонски повици од луѓе што велат дека членови на семејства, вклучително и медицинските лица што биле во Насер, сега се исчезнати.
Повеќе медицински лица рекле дека 13 пациенти починале во деновите по израелското заземање.
Тие рекле дека многумина од тие пациенти умреле поради условите во болницата, меѓу кои и недостигот од струја, вода и други основни работи потребни за да работи Насер.
ИДФ рекле за Би-би-си дека ѝ обезбедиле на болницата „стотици оброци со храна и алтернативен генератор што ѝ овозможи да продолжи да функционира и да ги лекува пациентите во неа“.
„Основните системи“ на болницата продолжија да функционираат за време на операцијата на ИДФ на систем за непрекинато напојување, се вели во извештајот.
На 18 февруари, Светската здравствена организација (СЗО) соопшти дека болницата има недостиг од храна и основни медицински материјали и дека престанала да функционира. Другите пациенти беа испратени во други болници околу Газа, а медицинскиот персонал што работел таму набрзо потоа заминал.
Лекар: „Мислев дека ќе ме погубат“
Ослободените затвореници и други медицински лица рекле за Би-би-си дека зградата на породилиштето, наречена Мубарак, станала место каде што војниците на ИДФ го испрашувале и го тепале персоналот.
„Ме ставија на стол и тоа беше како бесилка“, рекол д-р Абу Саба. „Слушав звуци на јажиња, па помислив дека ќе ме погубат.“
„Потоа скршија шише и со стаклото ми ја пресекоа ногата и ја оставија да крвави. Потоа почнаа да носат лекар по лекар и почнаа да ги ставаат еден до друг. Ги слушав нивните имиња и нивните гласови“.
ИДФ рекло за Би-би-си дека „не спроведува лажни егзекуции на затвореници и ги отфрла таквите тврдења“.
Сите тројца уапсени со кои разговарало Би-би-си изјавија дека биле напикани на воени возила и тепани додека групно ги превезувале. Војниците ги тепале со стапови, црева, кундаци од пушки и тупаници, велат тие.
„Бевме голи. Само носевме боксерки. Нѐ натрупаа еден врз друг. И нѐ изнесоа од Газа“, рекол еден од медицинските лица што сакал да остане анонимен. „По целиот пат нѐ удираа, нѐ колнеа и нѐ понижуваа. И нѐ полеваа со студена вода.“
Д-р Абу Саба рекол дека за време на патувањето војниците ги извадиле уапсените од возилото. „Нѐ одведоа на земја покриена со чакал, нѐ принудија да клекнеме, а очите ни ги врзаа… Имаше јама во земјата и мислевме дека ќе нѐ погубат и ќе нѐ закопаат овде. Сите почнавме да се молиме.“
Потоа бил однесен во зграда каде што ќе бидат задржани тој и другите приведени со него, рече тој.
Двајца други ослободени рекле дека во одредена фаза биле однесени на лекарски прегледи, но без лекови. Еден рекол дека наместо да му ја лекуваат повредата, војник на ИДФ го удрил таму каде што бил повреден.
Д-р Абу Саба рекол за Би-би-си дека затворениците рутински биле казнувани за наводни прекршоци. „Во еден момент, превезот малку се помести надолу, а рацете ми беа врзани со лисици одзади и не можев да го поправам.“
„Ме изведоа на казна… Три часа стоев со кренати раце над главата и со лицето гледајќи надолу. Потоа, еден војник ме повика да дојдам кај него. Кога дојдов, тој ме удираше по раката додека таа не се скрши“.
Подоцна истиот ден бил одведен во тоалет, претепан и му пуштиле кучиња, рече тој.
Наредниот ден израелски лекар му ставил гипс, а потоа војниците нацртале Давидова ѕвезда на него, рекол тој, а Би-би-си го потврдило неговото сведоштво.
ИДФ не одговориле на прашањата на Би-би-си за д-р Абу Саба.
Две медицински лица рекле дека испрашувањата се фокусирале на тоа дали виделе заложници или борци на Хамас во болницата.
Еден од ослободените рекол дека два дена откако бил сослушан, офицерите на ИДФ му рекле дека нема докази и дека ќе биде ослободен.
„Го прашав: ‘Кој ќе ми ги надомести сите тепања и понижувања низ кои поминав, кои ми ги направивте, а јас знаев дека не сум вмешан во ништо?’. Почна да мрмори: ‘Немам ништо за тебе. Нема обвинение’“.
Сведоштвата на медицинските лица се спротивни со разговорот на Би-би-си од висок функционер на ИДФ, кој рекол дека не бил уапсен медицински персонал во Насер, „освен ако не знаевме дека е можно да се добие некоја разузнавачка информација“ од нив.
„Имавме разумни основи да претпоставиме дека имаат информации, па ги приведовме на распит, но не повеќе од тоа“, рекол функционерот.
„Немаше лисици, не ги однесовме ниту за испрашување, ниту за апсење, туку да бидат испитани и да се обидеме да добиеме информации за заложниците или за командантите на Хамас што беа во болницата… многу едноставно испрашување и тоа е тоа.“
Меѓународниот комитет на Црвениот крст (МКЦК) вели дека од 7 октомври, Израел ги прекинал посетите во притвор, што значи дека не може да се посети ниту еден затвореник.
Тие за Би-би-си рекле дека се „длабоко загрижени“ од извештаите за апсења и притвори на медицински лица.
„Каде и кои и да се, со затворениците треба да се постапува хумано и достоинствено во секое време, во согласност со меѓународното хуманитарно право“, велат од МКЦК.
Во внатрешен извештај на ОН се опишува широко распространета злоупотреба на Палестинците што биле заробени и испрашувани во импровизирани израелски притворни центри од почетокот на војната, кои се слични на сведоштвата на медицинските лица. ИДФ претходно ги негираше конкретните наводи во извештајот на ОН, вклучително и одбивањето на пристап до вода, медицинска нега и постелнина.
„Болницата Насер едвај можеше да функционира“
Во меѓувреме, во болницата Насер, на неколку медицински лица им било дозволено да останат и да ги негуваат преостанатите пациенти.
Некои пациенти биле приведени за време на рацијата, според д-р Хаут, генерален директор.
Во едно видео од очевидец од Насер, војниците на ИДФ тркалаат два болнички кревети, а рацете на пациентите се кренати над нивните глави и врзани. Би-би-си потврдило дека е автентично.
На одделни снимки објавени од ИДФ, може да се видат луѓе како лежат на креветите во болницата со врзани раце, во слична крената положба.
ИДФ соопшти: „Нагласуваме дека рацете на пациентите што не беа осомничени за вмешаност во тероризам не беа врзани“.
Повеќе медицински лица рекле дека ИДФ не им давале дозвола да ги закопаат, па дури ни да ги преместат телата на пациентите што починале како последица на операцијата. Телата останале внатре со персоналот и пациентите додека почнувале да се распаѓаат, велат медицинските лица.
„Миризбата се ширеше низ целиот оддел“, рекол д-р Хатим Рабаа. „Пациентите врескаа ‘ве молиме тргнете ги одовде’. Јас им велев ‘не е до мене’“.
Д-р Рабаа бил еден од малата група лекари избрани да останат со пациентите. Тој рекол дека и него го соблекле до долна облека и го натерале да клекне пред одделот за итни случаи – но потоа бил одведен во зградата каде што се чувале пациентите.
Тој рекол дека не знае што се случило со неговите колеги што ги оставил во дворот.
Би-би-си поставило детални прашања за наводите до израелската војска.
Во својот одговор, ИДФ вели дека „приведени се околу 200 терористи и осомничени за терористичка активност, вклучително и некои што се претставувале како медицински тимови“. Тие рекле дека „пронајдено е многу оружје, како и лекови наменети за израелските заложници“.
Тие рекле дека оперирале на „прецизен и фокусиран начин, создавајќи минимална штета на тековната активност на болницата и без да им наштетат на пациентите или на медицинскиот персонал“.
