Унгарија вети дека ќе биде „чесен посредник“ и покрај широко распространетата загриженост за она што критичарите го гледаат како авторитарна, пријателска влада на Русија. Националистичкиот премиер Виктор Орбан, кој ја води централноевропската земја од 2010 година со цел да ја трансформира во „нелиберална демократија“, често се судира со Брисел за владеењето на правото и човековите права.
Тој е и единствениот лидер на ЕУ кој одржува врски со Русија и покрај нејзината инвазија на Украина. Тој одби да испрати оружје во Киев и постојано ги критикуваше санкциите против Москва поради војната.
Минатата година, Европскиот парламент усвои необврзувачка резолуција во која се истакнува „назадувањето“ на Унгарија во демократските вредности и се поставува прашањето како таа може „веродостојно“ да го преземе шестмесечното претседавање со блокот.
Будимпешта инсистира дека е подготвена да ги преземе „должностите и одговорностите“ за управување со блокот од 27 нации. „Ќе бидеме чесни посредници, ќе работиме лојално со сите земји-членки и институции“, рече унгарскиот министер за европски прашања Јанош Бока во средината на јуни кога ја презентираше програмата на претседателството.
„Истовремено, веруваме дека Унгарија има силен мандат да спроведе силна европска политика. Нашата работа ќе ја одразува оваа визија за Европа“, додаде тој. Програмскиот слоган на Унгарија „Да ја направиме Европа повторно голема“ го повторува крикот на „добриот пријател“ на Орбан, поранешниот американски претседател Доналд Трамп и веќе предизвика бура во Брисел.
Унгарија за последен пат претседаваше со ЕУ во 2011 година, а овој пат 61-годишниот националистички лидер е уште поборбен. Тој вети дека ќе го „окупира Брисел“ за време на европската изборна кампања на почетокот на јуни, потпирајќи се на десничарскиот пробив.
Но, иако екстремно десничарските партии постигнаа напредок, партијата Фидес на Орбан во моментов е изолирана и не може да најде група во Европскиот парламент што ѝ одговара. Орбан вчера објави дека сака да формира своја група, заедно со австриската крајнодесничарска Партија на слободата (ФПОе) и центристичката партија АНО на поранешниот чешки премиер Андреј Бабиш.
Сè уште им требаат партии од најмалку четири други земји да им се придружат.
Минатата недела Орбан не успеа да го поништи договорот за враќање на Урсула фон дер Лаен на чело на моќната Европска комисија и на уште двајца други од центристичката алијанса кои заземаа други главни функции.
Во меѓувреме, Фон дер Лаен ја одложи посетата од куртоазија на Будимпешта, првично планирана за почетокот на претседателството. Нов датум не е одреден. Со цел да добие поддршка за унгарската програма, Орбан минатата недела обиколи клучни европски метрополи.
Меѓу седумте приоритети на земјата за нејзиното претседавање со ЕУ се запирање на „илегалната миграција“ и приближување на земјите од Западен Балкан „на чекор поблиску“ до членството во ЕУ.
Орбан може да го искористи претседателството за да ја постави агендата, но не може да постигне резултати без поддршка од Комисијата, изјави за АФП Даниел Хегедуш, висок соработник во Германскиот Маршалов фонд.
Хегедуш исто така посочи дека унгарскиот премиер има ограничени можности да расипе нешто бидејќи белгиското претседателство во заминување и институциите на ЕУ побрзаа да донесат важни одлуки.
Минатата недела Европската унија усвои нов пакет санкции против Русија и официјално започна „историски“ пристапни преговори со Украина.
„Сите имаа за цел да ја намалат нестабилноста и на тој начин го стеснија просторот за маневрирање на унгарското претседателство“, рече Хегедуш.
