Нискокалоричните или бескалоричните засладувачи се користат наместо шеќер за засладување на храната и пијалаците и може да се најдат во производи вклучувајќи десерти и готови оброци, колачи, пијалаци, гуми за џвакање и пасти за заби.
Многу луѓе исто така додаваат такви засладувачи во сопствената храна и пијалаци како замена за шеќерот. Но новите упатства од Светската здравствена организација (СЗО) ги охрабруваат луѓето да не користат засладувачи без шеќер (НСС) како средство за контрола на тежината, пишува германската новинска агенција Дпа.
Консумирањето слободни шеќери е поврзано со зголемувањето на бројот на луѓето со прекумерна телесна тежина, како и со зголемувањето на бројот на случаите на дијабетес тип 2, кардиоваскуларни болести, рак и кариес.
Со фокус на намалување на внесот на шеќер, СЗО рече дека постои „зголемен интерес за засладувачите без шеќер како можна алтернатива“. Поради способноста на вештачките и природните засладувачи да обезбедат сладок вкус без калории, некои тврдат дека тие можат да помогнат да се спречи прекумерна тежина или дебелина.
Но други сугерираат дека тие би можеле да го зголемат ризикот. Како резултат на тоа, СЗО презеде ревизија на студиите што ги испитуваа ефектите на таквите засладувачи. Севкупно, експертите на СЗО испитувале податоци од 283 студии спроведени на возрасни, деца, бремени жени или мешани популации.
Резултатите сугерираат дека „употребата на засладувачи без шеќер не носи никаква долгорочна корист во намалувањето на телесните масти кај возрасни или деца“. Авторите на студијата рекле дека краткорочната употреба на засладувачи без шеќер може да доведе до помало губење на тежината „кога нивниот внес е поврзан со намалување на вкупниот внес на енергија“.
Негативни последици
СЗО, исто така, рече дека може да има „негативни ефекти“ поврзани со долготрајната употреба, како што се зголемен ризик од дијабетес тип два, кардиоваскуларни болести и смрт. Но авторите додаваат дека е потребно дополнително истражување.
„Замената на слободните шеќери со засладувачи без шеќер не помага за долгорочна контрола на тежината“, рече Франческо Бранка, директор за исхрана и безбедност на храната на СЗО.
„Луѓето треба да размислат за други начини да го намалат внесот на слободни шеќери, како што се јадење храна со природни шеќери, како што се овошје, или незасладена храна и пијалаци. Засладувачите без шеќер не се есенцијални прехранбени фактори и немаат нутритивна вредност. Луѓето треба до максимум да го намалат шеќерот во својата исхрана, почнувајќи од најрана возраст, за да го подобрат своето здравје“.
Како резултат на студијата, СЗО објави ново условно упатство, кое препорачува засладувачите без шеќер да не се користат за контрола на телесната тежина или за намалување на ризикот од незаразни болести. Препораката се однесува на сите луѓе освен оние со веќе постоечки дијабетес.
Тоа се однесува и на производи за лична нега и хигиена што содржат засладувачи без шеќер, како што се паста за заби, креми за кожа и лекови.
Д-р Дуан Мелор, регистриран диететичар и виш предавач на Медицинскиот факултет Астон, рече: „Генерално, овој извештај нагласува дека универзалната замена на шеќерот со други засладувачи не е нужно идеална, бидејќи е малку веројатно сама по себе да го подобри квалитетот на исхраната и долгорочно да доведе до потребната промена во контрола на тежината.
Веројатно е најдобро да се откажете од шеќерот за да избегнете други засладувачи – одговорот е да се обидете да го намалите внесот на шеќер. За некои, ова може да вклучи употреба на мали количества засладувачи во храната и пијалаците како начин да се намали вкупниот внес на шеќер. Засладувачите можеби сè уште имаат место како преодна или отскочна штица за да им помогнат на луѓето да го намалат внесот на шеќер“.
Здружението на засладувачи: Заклучоците на СЗО во голема мера се засноваат на слаби докази
Портпаролот на Меѓународната асоцијација на засладувачи рече: „Нискокалоричните/бескалоричните засладувачи се едни од најтемелно истражените состојки во светот и продолжуваат да бидат корисна алатка во борбата против дебелината, дијабетесот и болестите на забите. Тие им нудат на потрошувачите алтернатива за намалување на внесот на шеќер и калории со сладок вкус што го знаат и го очекуваат.“
Има огромно количество научна литература што ја поддржува употребата на нискокалорични/бескалорични засладувачи за регулирање на тежината, вклучувајќи го и систематскиот преглед нарачан од СЗО.
Меѓународната асоцијација на засладувачи смета дека е лоша услуга да не се препознаат придобивките за јавното здравје од нискокалоричните/бескалоричните засладувачи и е разочарана што заклучоците на СЗО во голема мера се засноваат на несигурни докази од набљудувачки студии, за кои постои висок ризик од обратна каузалност“.
