Како што дознава весникот, новиот план е остра промена во однос на минатата година, кога американската и сојузничките армии побрзаа да ги обучуваат украинските војници и да испратат софистицирана опрема во Киев со надеж дека ќе можат брзо да ги потиснат руските сили кои ja окупираа источнa и јужна Украина. Тој напор не успеа, главно во силно утврдените мински полиња и ровови на фронтот во Русија.
„Прилично е јасно дека ќе им биде тешко да се обидат да направат голем притисок на сите фронтови како што се обидоа да го направат минатата година“, рече висок претставник на администрацијата. Идејата сега е да се позиционира Украина да ја задржи својата позиција на бојното поле и „да ја ставиме на поодржлив пат да биде многу посилна до крајот на 2024 година“, изјави висок функционер за Вашингтон пост.
Сојузниците се загрижени
На новиот американски план ќе му се придружат 30 земји кои ја поддржуваат Украина. Секоја од нив подготвува документ во кој ги наведува своите обврски што ќе ги исполни во текот на следните 10 години.
Минатата недела Велика Британија го објави својот 10-годишен договор со Украина, кој го потпишаа премиерот Риши Сунак и украинскиот претседател Володимир Зеленски во Киев.
Но, успехот на стратегијата зависи речиси целосно од Соединетите држави, убедливо најголемиот донатор на пари и опрема и координатор на мултилатералните напори. Администрацијата се надева дека ќе ја објави својата 10-годишна обврска оваа пролет, која сега се составува од Стејт департментот со благослов на Белата куќа – под претпоставка дека Конгресот ќе го одобри барањето на претседателот Бајден за 61 милијарда долари дополнително финансирање за Украина.
„Не би преживеале без поддршката на САД, тоа е факт“, рече Зеленски во телевизиско интервју минатата недела.
Долгорочен план
Според американските власти, американскиот документ ќе гарантира поддршка за краткорочни воени операции, како и „изградба на идни украински воени сили способни да ја одвратат руската агресија“. Ова ќе вклучува конкретни ветувања и програми за помош во заштитата, реконструкцијата и проширувањето на индустриската и извозната база на Украина, како и за помош на земјата со неопходните политички реформи.
Наместо масовните артилериски судири кои доминираа во голем дел од борбите во втората половина на 2022 година и поголемиот дел од 2023 година, Западот се надева дека Украина ќе избегне губење на територија оваа година.
Западните влади сакаат Киев да се фокусира на тактики каде што неговите сили неодамна имаа поголем успех – оган со поголем дострел, задржувањето на руската Црноморска флота и врзувањето на руските сили внатре во Крим со ракетни напади и саботажа на специјалните операции.
Четири фази
Американскиот документ има четири фази: борба, изградба, обновување и реформи.
За борбената фаза, најпотребни се артилериска муниција, замена на возилата изгубени во контраофанзивата и многу повеќе беспилотни летала, рече Ерик Сиарамела, поранешен разузнавач на ЦИА. „Многу технологија за електронско војување и беспилотни летала – тука Русите добија предност. Ним им требаат повеќе системи за противвоздушна одбрана за да покријат повеќе градови“, рече тој.
Фазата на изградба се фокусира на ветувањата за идните украински безбедносни сили на копно, море и во воздух, односно на развој на индустриската база на Украина за производство на оружје. „Украинците ќе можат да видат што ќе добијат од глобалната заедница во текот на 10 години. На крајот на 2024 година тие ќе имаат план за армијата која ќе може силно да одговори на руските напади“, рече Сиарамела. Во исто време, дел од парите ќе бидат насочени за развој на украинската индустриска база за производство на оружје што ќе може барем да држи чекор со руското производство.
Фазата на обновување вклучува дополнителна противвоздушна одбрана за да се создадат заштитни „меурчиња“ околу украинските градови надвор од Киев и Одеса и да се овозможи обновување на клучните делови од економијата и извозот на Украина. Минатата есен, Бајден ја назначи поранешната министерка за трговија, Пени Прицкер, за американски претставник за да ги води напорите за обнова на украинската економија и мобилизирање на јавните и приватните инвестиции.
Реформската фаза вклучува привлекување странски инвестиции во Украина, за што ќе бидат потребни дополнителни напори за да се запре корупцијата, признаваат американските власти. Зеленски презеде некои чекори, вклучително отпуштање и апсење на наводно корумпирани службеници и судии за воени набавки.
Не се согласуваат сите дека е време да се сменат плановите
Додека разговорите и планирањето продолжуваат, не секој сојузник на Украина мисли дека сега е вистинското време да се сврти вниманието од испраќање оружје во Украина.
„Без оглед на стратегијата што ја користиме, на Украина сè уште и треба сето оружје што можеме да го понудиме“, рече поранешниот генерален секретар на НАТО, Андерс фог Расмусен, за време на посетата на САД минатата недела. „Не можете да победите во војна со следење пристап чекор по чекор“, рече тој. „Треба да го изненадите и совладате противникот“, заклучи Расмусен.
