Јавниот обвинител Љубомир Лапе кој постапува во предметот познат во јавноста под кодно име „Феникс“ до Основниот кривичен суд – Скопје поднесе Обвинителен акт против пет лица на кои им се става на товар дека сториле продолжено кривично дело перење пари и други приноси од кривично дело. Со Обвинителниот акт е поднесен и Обвинителен предлог против шест правни лица обвинети за истото кривично дело, соопшти денеска Јавното обвинителство (ЈО).
„Според опишаните дејствија во диспозитивот на обвинението, од втората половина на 2008 година до крајот на 2022 година во Скопје, првообвинетиот за да прикрие дека поседува и располага со пари што потекнуваат од казниво дело и дека со нив создава нови приноси, како организатор, создал група што се занимава со перење на пари. Членови на групата меѓу другите станале и останатите четворица обвинети. Во состав на групата делувале и обвинетите правни лица меѓусебно капитално, персонално и финансиски поврзани. Во пет од обвинетите правни лица првообвинетиот се јавува како вистински сопственик, косопственик или управител. Преку поврзано и заедничко делување на членовите на групата со други домашни и странски физички и правни лица, обвинетите правни лица и нивните управители, со намера да ги внесат во јавните финансии, платниот промет и стопанството во Република Северна Македонија и да ги помешаат со легалните приходи кои понатаму ќе создаваат нови приноси од казниви дела, групата започнала да ги прима и пушта во оптек на различни начини, еден дел директно во нашата држава, а дел преку други држави кон Република Северна Македонија. Потоа со конверзија на овие средства било прикриено нивното потекло и тие биле пуштени во оптек за прибавување на имот во државава и во странство и претворени во друг вид на имот или имотни права, a со цел да се прикрие нивната понатамошна локација, движење или сопственост, стекнување на нови користи (приноси) и трансформации на незаконски стекнатите пари и нивно помешување во легалните економски текови на финансискиот систем на Република Северна Македонија“, пишува во дел од обвинението.
Имајќи ги предвид специфичноста, видот, тежината и начинот на извршување на кривичното дело, карактерот на истото, како и видот и висината на предвидената казна за кривичното дело што им се става на товар, на тројца обвинети им беше определена мерка куќен притвор, потсетуваат од ЈО.
„Досега прибавените докази укажуваат дека групата делувала преку формирање на правни лица во странство, реализирање банкарски трансакции од и кон странски држави и купување на имоти во странство, од што пак несомнено произлегува околноста дека доколку се дадат во бегство ќе имаат и материјални, финансиски и логистички можности да останат недостапни на органите на прогонот подолг временски период или целосно да ја одбегнат кривичната одговорност. Заради ваквите околности предметниот обвинител со обвинителниот акт предложи продолжување на мерката куќен притвор за три лица и мерка на претпазливост, обврска да се јавува еднаш неделно кај определено службено лице во Основниот кривичен суд Скопје за едно лице кое во моментот на поднесување на обвинението се брани од слобода со определена гаранција и за која обвинителството смета дека не е доволна да обезбеди негово непречено присуство во текот на кривичната постапка“, информираат од ЈО.
Воедно напоменуваме, велат од ЈО, дека севкупниот имот, хотел, деловни простории, станбени единици и други недвижни и подвижни предмети идентификуван во текот на постапката со Решение на судија на претходна постапка е привремено замрзнат и истиот со оглед на начинот на кој е стекнат ќе биде предложен од страна на обвинителството за конфискација.
Во овој случај ЈО се сомнева дека повеќе од 16 милиони евра биле префрлени на сметка на лажна леарница за споменици во Италија.
Според сомнежите, осомничените одбрале леарница, која самостојно не ги исполнувала условите, а биле исфрлени другите понуди за леење на спомениците. Меѓу осомничените е и италијански државјанин, кој ја дал понудата иако немал фирма за дејност леење. Со поддоговори сумата била пренесувана на други леарници со пониски цени, а тој прикажувал дека неговата леарница ги лее спомениците.
Станува збор за 11 споменици од проектот „Скопје 2014′. Меѓу нив се „Воин на коњ“, „Лавови“, „Даме Груев“, „Гоце Делчев“, „Никола Карев“, „Ченто“, „Цар Самоил“, „Јустинијан“, „Гемиџии“, „Основачи на ВМРО-ДПМНЕ“ кои се во сопственост на Општина Центар како меморијални споменици.
Парите биле доделени од Министерството за култура како капитални дотации.
