Претседателот Доналд Трамп денеска вети дека САД ќе го преземат опустошениот од војна Појас Газа откако Палестинците ќе бидат преселени на друго место и ќе го развијат економски, потег што ќе ја разори децениската политика на САД кон израелско-палестинскиот конфликт, вели Ројтерс.
Трамп го откри својот ненадеен план, без да наведе детали, на заедничката прес-конференција со израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху, кој е во посета на земјата.
Објавата уследи по претходниот шокантен предлог на Трамп денеска за трајно преселување на Палестинците од Газа во соседните земји, нарекувајќи ја енклавата – каде што е во сила првата фаза од кревкиот прекин на огнот – „локација за уривање“.
„САД ќе го преземат Појасот Газа и ќе завршиме добра работа со него“, им рече Трамп на новинарите. „Ние ќе го поседуваме и ќе бидеме одговорни за демонтирање на сите опасни неексплодирани бомби и друго оружје на тоа место.“
„Ако е потребно, ќе го направиме тоа, ќе го преземеме тоа парче, ќе го развиеме, ќе создадеме илјадници и илјадници работни места и тоа ќе биде нешто со што целиот Блиски Исток ќе може да се гордее“, додаде Трамп.
Запрашан кој ќе живее таму, Трамп рече дека тоа може да стане дом на „луѓето од светот“.
Нетанјаху рече дека Трамп „размислува оригинално, со свежи идеи“ и дека „покажува подготвеност да го пробие конвенционалното размислување“.
Со кое овластување?
Но Трамп не одговори директно на прашањето како и со кое овластување САД можат да ја преземат територијата на Газа и да ја окупираат на долг рок, вели Ројтерс.
„Гледам долгорочна сопственичка позиција и гледам дека носи голема стабилност на тој дел од Блискиот Исток“, рече тој, додавајќи дека разговарал со регионалните лидери и тие ја поддржале идејата.
„Го проучував ова многу внимателно во текот на многу месеци“, додаде Трамп, велејќи дека ќе ја посети Газа, но не кажа кога.
Трамп претходно го повтори својот повик до Јордан, Египет и другите арапски држави да ги примат жителите на Газа, велејќи дека Палестинците нема алтернатива освен да го напуштат крајбрежниот појас, кој мора да биде обновен по речиси 16 месеци разорна војна меѓу Израел и милитантите на Хамас.
Но овој пат Трамп рече дека ќе го поддржи преселувањето на Палестинците „трајно“, надминувајќи се себеси по претходните слични предлози, кои арапските лидери веќе цврсто ги отфрлија, вели Ројтерс.
Присилното раселување на населението во Газа најверојатно би било кршење на меѓународното право и би наишло на жесток отпор не само во регионот, туку и кај западните сојузници на Вашингтон. Некои поборници за човекови права ја споредуваат идејата со етничко чистење.
Високиот функционер на Хамас Сами Абу Зухри ги осуди повиците на Трамп жителите на Газа да си заминат и рече дека се „протерување од нивната земја“.
„Ние ги сметаме за рецепт за генерирање хаос и тензии во регионот, бидејќи луѓето во Газа нема да дозволат таквите планови да поминат“, рече тој.
Трамп не кажа детали како може да се спроведе процесот на преселување, но неговиот предлог е одраз на желбите на екстремната десница на Израел и е во спротивност со посветеноста на поранешниот претседател Џо Бајден против масовното раселување на Палестинците.
„Локација за уривање“
По само две недели од вториот мандат, Трамп го прими Нетанјаху во Белата куќа за да разговара за иднината на примирјето во Газа, стратегиите за спротивставување на Иран и надежите за обновен притисок за израелско-саудиски договор за нормализација.
Трамп, со Нетанјаху до себе, предложи Палестинците засекогаш да ја напуштат Газа и да заминат „во убави домови, каде што ќе можат да бидат среќни, а не да бидат застрелувани, и не да бидат убивани“.
„Тие нема ни да сакаат да се вратат во Газа“, рече тој.
Потврдувајќи го својот предлог на заедничката прес-конференција по нивните разговори, Трамп го опиша Појасот Газа како долгогодишен „симбол на смртта и уништувањето“ и рече дека тамошните Палестинци треба да бидат сместени во „различни зони“ во други земји. Тој рече дека САД ќе го преземат Појасот Газа, ќе го „срамнат местото со земја“ и ќе создадат економски развој, но не кажа како.
