вторник, 8 јули 2025

Светот се соочува со нова трка во нуклеарно вооружување

Главните држави со нуклеарно оружје продолжија да ги модернизираат своите арсенали минатата година, отворајќи го патот за нова трка во нуклеарно вооружување, предупреди Стокхолмскиот меѓународен институт за истражување на мирот (СИПРИ) во извештај објавен денес.

Фото: ЕПА

Објавено на

часот

Сподели

Од крајот на Студената војна, постарите боеви глави генерално се расклопувале побрзо отколку што се распоредувале нови, што довело до намалување на вкупниот број на боевите глави.

Овој тренд веројатно ќе се промени во наредните години.

„Она што го гледаме денес, пред сè, е дека бројот на оперативните нуклеарни боеви глави повторно почнува да расте“, изјави за АФП директорот на СИПРИ, Ден Смит.

Ова е особено случај со Кина, за која СИПРИ проценува дека има околу 600 нуклеарни боеви глави, откако додавала по 100 нови боеви глави секоја година до 2023 и 2024 година.

„Кина постојано ја зголемува својата нуклеарна сила“, рече Смит, додавајќи дека „можно е да достигне 1.000 боеви глави во рок од седум или осум години“.

Иако тој број сè уште е далеку од рускиот и американскиот арсенал, тоа ќе ја направи Кина „многу посилен играч“, рече Смит.

Светот се соочува со нови закани „во едно особено опасно и нестабилно време“ за геополитиката, додаде тој, додавајќи дека се појавуваат знаци на „нова трка во нуклеарно вооружување“.

СИПРИ идентификуваше вкупно 12.241 боеви глави од јануари 2025 година, вклучувајќи 9.614 складирани за потенцијална употреба.

Русија и САД имаат „обемни програми за модернизација и замена на нуклеарни боеви глави“, се вели во извештајот.

Обединетото Кралство го нема зголемено бројот на боевите глави во 2024 година, но со оглед на одлуката на земјата во 2021 година да го зголеми ограничувањето на боевите глави од 225 на 260, тој број веројатно ќе се зголеми во иднина, соопшти институтот.

Слично на тоа, Франција има околу 290 боеви глави, но нејзината програма за модернизација на нуклеарното оружје напредуваше во текот на 2024 година. Индија и Пакистан „продолжија да развиваат нови видови системи за испорака на нуклеарно оружје во 2024 година“. Во почетокот на 2025 година, Индија имаше растечки залихи од околу 180 нуклеарни оружја, додека арсеналот на Пакистан остана стабилен на околу 170 боеви глави, се вели во извештајот.

Програмата за нуклеарно оружје на Северна Кореја останува „централна за нејзината национална безбедносна стратегија“, се додава во извештајот. СИПРИ го проценува нејзиниот арсенал на околу 50 боеви глави и верува дека земјата има „доволен фисионен материјал за да достигне вкупно до 90 боеви глави“.

Израел, кој не признава дека поседува нуклеарно оружје, исто така, наводно го модернизира својот арсенал, кој СИПРИ го процени на околу 90 боеви глави во почетокот на годината.

Претстојната трка во нуклеарно вооружување не е само за бројот на боевите глави, рече Смит, додавајќи дека постои високотехнолошка трка во вооружување што ќе се одвива во „вселената и сајбер-просторот“, бидејќи софтверот за контрола и водење на нуклеарното оружје ќе биде конкурентна област.

Брзиот развој на вештачката интелигенција веројатно ќе игра улога, првично како дополнување на луѓето.

„Следниот чекор би бил премин кон целосна автоматизација. Тоа е чекор што никогаш не треба да го преземеме“, рече Смит.

„Кога нашите шанси за избегнување на заканата од нуклеарна војна би биле оставени во рацете на вештачката интелигенција, мислам дека би биле блиску до најлошото сценарио“, додаде директорот на СИПРИ.

ТОП ВЕСТИ

ПОСЛЕДНИ ВЕСТИ