Оптимистите се на иста „фреквенција“
Ново истражување на научници од Универзитетот Кобе во Јапонија, објавено во престижниот магазин „Зборник на трудови на Националната академија на науките“ (ПНАС), откри дека мозоците на оптимистите функционираат на изненадувачки координиран начин. Кога ја замислуваат иднината, оптимистичките поединци покажуваат многу слични модели на мозочна активност во регионот одговорен за емоционална обработка и планирање – медијалниот префронтален кортекс (МПФЦ). Спротивно на тоа, мозоците на песимистите изгледаат поразновидни и неповрзани.
Во студијата, научниците направија паралела помеѓу заклучоците од нивното истражување и познатата реченица на Толстој од почетокот на книгата „Ана Каренина“: „Сите среќни семејства се слични, секое несреќно семејство е несреќно на свој начин“.
Слично на тоа, истражувачите пишуваат, „сите оптимисти се слични едни на други, додека секој песимист размислува за иднината на свој посебен начин“.
Првиот автор на студијата, психологот и невронаучник Кунијаки Јанагисава, изјави дека „оптимистите се чини дека користат заедничка невролошка рамка за да ги организираат своите мисли за иднината, што веројатно одразува сличен стил на ментално процесирање, а не идентични мисли. Тие буквално се на иста бранова должина“, додава тој.
Снимање оптимизам и песимизам
Во студијата учествувале 87 учесници кои прво пополниле психолошки прашалник за мерење на оптимизмот, а потоа биле подложени на скенирање на мозокот со функционална магнетна резонанца (фМРИ). За време на снимањето, од нив било побарано да замислат различни можни сценарија од сопствената иднина – позитивни, неутрални и негативни, вклучувајќи теми поврзани со смртта. Целта била да се открие како нивните мозоци реагираат на различни емоционални претстави за иднината.
Оптимистите се подобри во разликувањето на позитивни и негативни настани
Резултатите откриле дека мозоците на оптимистите покажуваат униформни обрасци, но и поголема способност да разликуваат позитивни и негативни настани. Оваа разлика не беше толку изразена кај песимистите, што може да укажува на емоционална конфузија или помала отпорност на стрес.
Јанагисава сугерира дека таквата „почиста“ емоционална обработка може да им помогне на оптимистите да останат психолошки отпорни бидејќи негативните сценарија ги перцепираат на поапстрактен и помалку конкретен начин. „Ова не значи дека оптимистите ја замислуваат истата иднина, туку дека нивниот мозок ги структурира позитивните и негативните информации на сличен начин. Значи, тие не мислат исто – туку размислуваат на сличен начин“, објасни Јанагисава.
Можни објаснувања за разликата
Се поставува прашањето зошто реакциите на песимистите се толку различни од оние на оптимистите. Според една теорија, песимистите имаат поширок спектар на грижи и ја доживуваат иднината преку поразновидни емоционални филтри.
Друга можност, вели Јанагисава, е дека оптимистите споделуваат заедничка рамка на општествено прифатени цели и вредности – нешто од што песимистите може да се чувствуваат отуѓени, поради лични верувања, трауми или општествени искуства. Научниците заклучуваат дека оптимистите можеби навистина не само што ја гледаат чашата како полуполна – тие имаат мозок кој знае како да ја одржува полна.
Оптимизмот не ја искривува реалноста
Професорката Лиза Бортолоти, филозоф на Универзитетот во Бирмингем во Велика Британија, коментира дека ова откритие дополнително потврдува дека оптимизмот не мора да биде форма на илузија.
„Оптимизмот не ја искривува реалноста, туку го менува начинот на кој влијае врз нас“, рече таа. Според неа, сè додека позитивниот став го мотивира човекот да се стреми кон цели, тој може да биде корисна стратегија. Но, таа предупредува дека нема да биде ефикасен ако го направи човекот неподготвен за предизвици.
