Клучните осомничени се „стресните гранули“, кластери на протеини и РНК кои се формираат во клетките под стрес. Овие гранули се формираат под влијание на различни генетски и еколошки фактори и според научниците играат клучна улога во развојот на Алцхајмеровата болест, пренесува Сајенс алерт.
Со анализа на податоците од претходните студии, вклучително и студија од 2022 година, истражувачите открија дека Алцхајмеровата болест предизвикува големи промени во генетската експресија веќе во раните фази. Ова води до клеточен стрес, нарушување на комуникацијата помеѓу невроните и формирање на токсични протеини како што се амилоид-бета агрегати.
Сепак, сè уште не е јасно што точно ги предизвикува овие промени. Истражувачите од Аризона веруваат дека гранулите на стрес се главниот предизвикувач, тие го нарушуваат клеточниот транспортен систем и ја менуваат експресијата на гените, што доведува до невроинфламација и акумулација на тау протеинот, две клучни карактеристики на болеста.
„Нашиот модел се фокусира на нарушување на комуникацијата помеѓу јадрото и цитоплазмата, што предизвикува хаос во генетската експресија и може да биде централен механизам што ја поттикнува Алцхајмеровата болест“, објаснува неврологот Пол Колман.
Она што ја прави оваа теорија особено значајна е фактот дека клеточниот стрес се јавува пред да се појават првите симптоми на болеста. Ова ја отвора можноста за рана дијагноза и превентивни третмани кои би можеле да го забават или дури и да го спречат развојот на болеста.
Научниците истакнуваат дека различни фактори, како што се загадувањето на воздухот или генетските мутации, можат да влијаат на тоа колку долго опстојуваат гранулите на стрес во клетките и колкава штета предизвикуваат. Идните истражувања ќе се фокусираат на подобро разбирање на овој процес и можноста за интервенција во раните фази на болеста.
Колман заклучува дека ова истражување е дел од поширока научна дебата за тоа кога точно започнува Алцхајмеровата болест и како технологијата може да помогне во нејзиното рано откривање. Неговиот тим верува дека навремената дијагноза и интервенција може да го променат начинот на кој се бориме со оваа невро-дегенеративна болест.
