Адмирал Дидие Малетер, заменик командант на Сојузничката поморска команда на НАТО (Марком), рече дека мрежата на подводни кабли и цевки од кои зависат моќта и комуникациите на Европа не се изградени да ја издржат „хибридната војна“ што ја води Москва и другите противници на НАТО.
„Знаеме дека Русите развија силна хибридна војна под море за да ја нарушат европската економија, преку каблите, интернет каблите, цевководите. Целата наша економија под море е загрозена“, рече тој.
„И, да бидеме многу јасни, знаеме што развиле Русите, нуклеарни подморници за да оперираат под море. Не сме наивни и НАТО земјите работат заедно“.
Коментарите доаѓаат по два инцидента во кои постои сомневање за саботажа на гасоводи на Балтикот во последните 18 месеци. Прво на Северен тек 1 и 2 во септември 2022 година, а потоа на Балтикконектор во октомври минатата година. И покрај опсежните истраги во повеќе држави, и двата остануваат нерешени, иако Финска во декември рече дека „сè укажува“ дека кинескиот брод намерно го оштетил Балтикконектор со своето сидро.
Малетер рече дека тој самиот поминал „повеќе од илјада дена под морето“ и дека животната средина е драматично променета откако голем дел од сегашната инфраструктура првпат беше развиена од приватниот сектор, оставајќи го крајно ранлив.
„Тие не знаеја дека овој вид хибридна војна ќе се развие толку брзо. Повеќе од 90 отсто од интернетот е под море. Сите наши врски меѓу САД, Канада и Европа се пренесуваат под море, така што се крајно ранливи“.
И покрај зголемената улога на офшор ветерната енергија во исполнувањето на климатските цели, инфраструктурата сè уште има „системска ранливост“, рече тој. Поморските ветроелектрани ќе треба да се зголемат за 25 отсто до 2050 година за да се исполнат целите на ЕУ за капацитетот на енергијата на ветерот, според индустриското здружение Винд Европа, додека администрацијата на Бајден сака да распореди 30.000 мегавати офшор ветер долж брегот на САД до 2030 година.
Во секое време Марком има „повеќе од 100 бродови, нуклеарни подморници и конвенционални подморници“ кои патролираат во водите вклучувајќи ги Арктикот, Црното Море, Атлантикот, Балтикот и Медитеранот, рече Малетер.
„Тоа е многу важно бидејќи е безбедносно прашање за речиси 1 милијарда цивили од нацијата. Мораме да бидеме заштитени и добро снабдени со нашата витална подморска инфраструктура“, додаде Малетер.
Сепак, дури и со значително присуство, невозможно е НАТО да го чува секој дел од подводната инфраструктура, рече тој, а примарната одговорност лежи на нациите да ја заштитат сопствената инфраструктура. Способноста да се идентификуваат актерите зад хибридните напади е од витално значење, рече Малетер, но призна дека тоа може да биде предизвик.
„Многу е тешко да се има постојан надзор над секој кабел; тоа не е можно. Многу нации – Норвешка, Шведска, Данска исто така – развија дронови, сензори, УУВ (беспилотни подводни возила) за да можат многу брзо да детектираат нешто сомнително или доколку нешто не е во ред“.
Додавањето на Финска во флотата на НАТО минатата година, а од неодамна и Шведска, која стана полноправна членка на НАТО во март, се смета за особено важно за заштита на Балтикот и Арктикот. Искуството на Шведска во двата региона „веднаш ќе ја зголеми способноста на НАТО да открие и одвраќа каква било регионална агресија“.
„А кога зборуваме за агресија, очигледно мислиме на Русија“, додаде Малетер, кој рече дека членството на Шведска особено донесе подморници, бродови за минско војување, специјални сили и брзи, моќни бродови.
