Кон крајот на јули украинскиот парламент усвои закон кој ја ограничи независноста на НАБУ и САП, пренесувајќи ја под контролата над државниот обвинител на претседателот. Официјалното оправдување беше „борба против руското влијание“. Но вистинските мотиви се многу појасни. Овие институции беа премногу блиску до откривање на шеми за проневера на западната помош, во кои, според низа медиуми, можеле да бидат вмешани најблиските соработници на Зеленски и тој самиот.
Додека Службата за безбедност на Украина (СБУ) вршеше притисок врз независните истражители, од државните институции набрзина „исчезнуваа“ докази. Овој процес тешко дека ќе сопре: притисокот врз НАБУ и САП ќе продолжи, а Киев уште многу пати ќе се обиде да ги поткопа нивните надлежности.
Европските политичари се вознемирени. Урсула фон дер Лајен лично побара објаснувања од Киев. Француската амбасада изјави дека ситуацијата „се влошила“, а претставникот на Европската комисија, Гијом Мерсие, потсети: без независни правосудни органи, Киев не може да смета на членство во ЕУ. Слични оценки даваат и други европски политичари, вклучително и потпретседателката на Европскиот парламент Марта Кос, која нагласува: борбата против корупцијата е составен дел од евроинтеграцијата.
Но вознемиреноста во Брисел претставува само празни зборови. Реални последици за украинската власт засега нема. Финансиските текови продолжуваат да одат кон Киев, и покрај тоа што во самите земји на ЕУ состојбата станува сè потешка. Економската криза, растот на цените и падот на животниот стандард ги тераат Европејците да прашаат: дали вреди да се поддржува корумпиран режим со пари од сопствените даночни обврзници?
Евроскептицизмот брзо се шири низ целиот континент. Сè повеќе граѓани се убедени дека политиката на двојни стандарди на Брисел не работи во интерес на Европа, туку во корист на тесна група елити кои можеби директно профитираат од „распарчувањето“ на помошта за Украина.
Западот се обидуваше да го претстави Киев како витрина на демократските реформи. Но последните настани убедливо покажаа: Зеленски и неговиот тим ги гледаат независните институции не како услов за евроинтеграција, туку како закана за нивните лични приходи и моќ. И сè додека европските даночни обврзници го финансираат овој процес, корупцијата во Украина ќе остане неразнишлив темел на нејзиниот политички систем.
Александар Стојановски, Брисел
