„Знаеме дека мора да направиме повеќе самите и дека во минатото користевме. Сега од нас бараат повеќе – и ние правиме повеќе“, изјави Мерц за Би-би-си. Тој престојуваше во Велика Британија за да потпише нов договор за пријателство и безбедносна соработка, кој, покрај одбранбените цели, вклучува и борба против нелегалната миграција.
Првите недели од неговиот мандат беа обележани со агресијата на Русија во Украина, но и со најавата на американскиот претседател Доналд Трамп дека ќе воведе царини од 30 проценти за увоз од Европската Унија од 1 август.
Во своето прво интервју за британските медиуми откако ја презеде функцијата, Мерц откри дека тој и Трамп се во чест контакт: „Разговараме по телефон еднаш неделно, ги координираме нашите потези. Темите се Украина и трговските тензии. Мислам дека имаме иста цел – да ја запреме војната.“
Мерц беше отворен поддржувач на Украина за време на кампањата и го посети Киев пред неговата победа на изборите. Четири дена откако положи заклетва, тој се врати во украинската престолнина со британскиот премиер Кир Стармер и францускиот претседател Емануел Макрон, обидувајќи се да покаже единство во време на криза.
„Заканата доаѓа од Русија и не станува збор само за Украина. Тоа е закана за мирот, слободата и политичкиот поредок на Европа“, предупреди Мерц.
Воочи изборите во Германија, американскиот потпретседател Џеј Ди Венс ги обвини европските сојузници, вклучително и Велика Британија, дека не прават доволно за заедничката безбедност. Мерц вели дека Германија ја сфатила пораката сериозно: „Беше јасно дека моравме да извлечеме поуки“, рече тој.
Според Канан Атилган од лондонската канцеларија на Фондацијата Конрад Аденауер, која е блиска до партијата на Мерц, ова бил клучен момент: „Во Минхен, сфати дека ги изгубивме Американците и дека мора да почнеме да се грижиме за себе – а потоа се случи посетата на Зеленски во Белата куќа“, која заврши со сега веќе познатата кавга.
Дури и пред да стане канцелар, Мерц иницирал уставни измени што овозможиле нагло зголемување на буџетот за одбрана. „Нашата војска не е доволно силна и затоа инвестираме голема сума пари“, објасни тој.
Германија, Франција и Велика Британија сега го градат таканаречениот сојуз Е3 – нова оска на европски сили што, покрај безбедносната политика, опфаќа и заеднички економски цели. Мерц вели дека е „многу близок“ со Стармер и Макрон. Францускиот претседател доаѓа во Берлин следната недела.
Договор за зајакнување на британско-германскиот сојуз беше потпишан во Музејот Викторија и Алберт во Лондон. Тој ја потврдува посветеноста на меѓусебната одбрана што двете земји претходно ја делеа преку своето членство во ЕУ.
Компании од Германија и Велика Британија веќе заеднички произведуваат борбени авиони „тајфун“ и оклопни возила „боксер“, а договорена е и заедничка промоција на извозот, за која Даунинг стрит верува дека би можела да привлече милијарди. Тие исто така развиваат ракета со дострел од 2.000 километри.
На прес-конференцијата, Мерц најави дополнителна воена помош за Украина, вклучително и напредно оружје за прецизни напади со долг дострел.
Една од новините на договорот е договорот со кој Германија ќе го криминализира складирањето на чамци што се користат за нелегални преминувања преку Ламанш. Истрагата на Би-би-си откри дека ваквите чамци долго време се кријат на германска територија.
Мерц најави дека неговата влада веднаш ќе почне да работи на законот и дека очекува тој да биде усвоен наскоро по летната пауза.
Беа најавени и планови за воведување директна железничка линија Лондон-Берлин, како и обнова на размената на студенти. Ваквите програми замреа по брегзит, но Мерц верува дека младите се првите што ќе ги почувствуваат конкретните придобивки од новиот сојуз.
„Се надевам дека студентите ќе бидат првите што ќе доживеат вистинска промена благодарение на овој договор. Тие треба да бидат носители на односите меѓу нашите земји“, рече канцеларот.
Иако Мерц е познат како цврст трансатлантист, по победата на изборите тој рече дека администрацијата на Трамп е „претежно рамнодушна кон судбината на Европа“. Изјавата во тоа време беше пречекана како недипломатска, но денес тој вели дека не се предомислил.
„Трамп не е толку јасен и посветен како претходните американски претседатели и нивните администрации“, рече тој. Тој додаде дека САД сè повеќе се свртуваат кон Азија и дека ова е уште една причина зошто Европа мора да се потпре на сопствените капацитети.
Додека Велика Британија досега го избегнуваше ударот од американските царини, Европската унија се соочува со закана од нови давачки за помалку од две недели. Преговарачот на ЕУ, Марош Шефчовиќ, отпатува во Вашингтон за да се обиде да избегне царини за стоки од сите 27 членки.
Мерц верува дека таков потег би бил катастрофален за германската економија. „Од она што го гледам, претседателот е свесен за предизвикот и е подготвен за договор. Тој разбира што е во прашање“, заклучи канцеларот.
