понеделник, 8 декември 2025

ЕК ги тужи Бугарија, Литванија, Португалија и Шведска поради загадување на воздухот

Европската комисија (ЕК) поднесе тужба против четири земји-членки – Бугарија, Литванија, Португалија и Шведска – пред Судот на правдата на ЕУ поради неисполнување на обврските за намалување на емисиите на клучните загадувачи на воздухот. Одлуката на ЕК претставува ескалација на претходните предупредувања и ја истакнува сериозноста на состојбата со квалитетот на воздухот низ Европската Унија.

Фото: ЕПА

Објавено на

часот

Сподели

Поточно, ЕК тврди дека Бугарија, Португалија и Шведска не ги исполниле своите цели за намалување на емисиите на амонијак (NH3). Амонијакот е загадувач кој придонесува за формирање на фини честички (ПМ2.5) и ги оштетува екосистемите, особено преку процесите на еутрофикација и ацидификација. Главните извори на амонијак се земјоделството, првенствено сточарството и употребата на азотни ѓубрива.

Како што објавија европските медиуми, во случајот со Литванија, ЕК тврди дека земјата не ги исполнила своите обврски за намалување на емисиите на азотни оксиди (NOx) и неметански испарливи органски соединенија (NMVOCs). Азотните оксиди, кои главно се ослободуваат од согорувањето на фосилни горива во транспортот и индустријата, придонесуваат за формирање на смог и кисел дожд, а исто така предизвикуваат респираторни проблеми. Неметанските испарливи органски соединенија, испуштани од различни извори како што се индустриските процеси, употребата на растворувачи и складирањето гориво, придонесуваат за формирање на приземен озон, кој е исто така штетен за здравјето на луѓето и животната средина.

Одлуката за поднесување тужба до Судот на правдата на ЕУ е донесена откако напорите на локалните власти се покажаа како недоволни за решавање на проблемот со загадувањето на воздухот.

ЕК веќе испрати писма со формално известување и образложени мислења до овие земји-членки во претходните фази, барајќи од нив да преземат понатамошни мерки за да ги исполнат своите обврски. Сепак, бидејќи нема значителен напредок, ЕК одлучи да го упати случајот до највисокиот суд на ЕУ. Доколку Судот на правдата на ЕУ пресуди во корист на ЕК, земјите-членки што ги прекршиле правилата би можеле да се соочат со финансиски санкции. Нивото на санкциите ќе зависи од сериозноста и времетраењето на прекршувањето, како и од способноста на земјата да плати. Покрај финансиските последици, пресудата на ЕСП претставува и значителен удар врз угледот на земјата.

Загадувањето на воздухот претставува сериозна закана за јавното здравје и животната средина, и од клучно значење е сите земји-членки да преземат потребни мерки за намалување на емисиите на загадувачите. Неуспехот да се стори тоа не само што му штети на здравјето на граѓаните, туку го поткопува и кредибилитетот на Европската Унија во борбата против климатските промени и заштитата на животната средина.

Во јануари 2023 година, ЕК испрати формални предупредувања до 14 земји кои не ги исполнија своите цели за намалување на емисиите за 2020 година.

Според европските регулативи, секоја земја е должна да постигне одредени цели за намалување на емисиите за периодот 2020-2029 година и да воведе построги критериуми по 2030 година. ЕК нема да толерира непочитување на правилата на ЕУ за квалитет на воздухот и ќе ги користи сите расположиви инструменти, вклучително и законските, за да осигури дека земјите-членки ги исполнуваат своите обврски.

ТОП ВЕСТИ

ПОСЛЕДНИ ВЕСТИ