Тоа изгледаше како сцена од филм за Бонд. Двајцата остарени автократи, со помлад сојузник покрај себе, чекореа по црвениот тепих пред воената парада во Пекинг кога микрофонот го улови прашањето што изгледа им беше на ум: колку долго би можеле да траат и, меѓу редовите, дали науката би можела да им дозволи да владеат засекогаш?
Охрабрен од напредокот во технологијата, Владимир Путин го уверуваше Си Џинпинг преку преведувачот дека „човечките органи можат да се трансплантираат постојано, до тој степен што луѓето можат да станат помлади, можеби дури и бесмртни“.
Кинескиот лидер одговори: „До крајот на овој век, луѓето би можеле да живеат до 150 години“.
Тука во близина, севернокорејскиот Ким Џонг Ун, три децении помлад од двајцата седумдесет и двегодишници, го слушаше ова со насмевка.
Моментот во Пекинг ги поттикна шпекулациите за „животниот век“ на лидерите и, неизбежно, разговорите за тоа колку далеку ќе одат во нивните обиди да го спречат неумоливото отчукување на часовникот.
Досега, нема знаци дека некој од тројцата лидери има намера да го олабави својот стисок врз власта. Секој се чини дека е подготвен да владее онолку долго колку што можат да издржат нивните тела, а никој не понуди јасен план за наследување.
Според уставните измени што ги протурка во 2020 година, Путин би можел да остане на власт до 2036 година, кога ќе има 83 години – надминувајќи го дури и мандатот на Јосиф Сталин.
Со чистење и на сојузниците и ривалите, Си раскина со некогаш однапред изрежираната традиција на Комунистичката партија за подготовка на наследници. Во тоталитарната Северна Кореја, наследувањето традиционално се одредуваше само со смрт.
Трчањето по долговечност меѓу лидерите не е ништо ново. Владетелите отсекогаш барале начини да го продолжат и својот живот и своето владеење.
Првиот кинески император, Чин Ши Хуанг (259–210 п.н.е.), испратил експедиции на митската планина Пенглај во потрага по еликсири на вечниот живот – иако напивките од жива што ги пиел можеби всушност ја забрзале неговата смрт.
Александар Велики, според легендата, талкал низ „Земјата на мракот“, митска и вечно мрачна шума, во потрага по водата на животот.
Многу векови подоцна, Италијанецот Силвио Берлускони му пристапи на истиот проблем на својот вообичаен раскошен начин – со пресадување коса, козметичка хирургија и третмани со крв – во обид да изгледа непобедлив на политичката сцена.
Приближно во исто време, Нурсултан Назарбаев, автократскиот претседател на Казахстан, нарачал институт во Астана да го проучува „подмладувањето на организмот“, човечкиот геном и медицината базирана на гени.
„Што се однесува до медицината на иднината, луѓето на мои години навистина се надеваат дека сè ќе се случи што е можно поскоро“, извика Назарбаев во разговор со локалните казахстански научници во 2010 година.
Берлускони на крајот почина на 86-годишна возраст, откако се бореше со честа инфекција на белите дробови; Назарбаев беше соборен по немирите во Казахстан во 2022 година, а неговото семејство беше отстрането од власт; денес има 85 години.
Путин, кој добро ги познаваше обајцата, се чини дека оди уште подалеку – следејќи го најамбициозниот и најбогато финансиран пат кон долговечноста и науката за продолжување на животот.
Рускиот лидер долго време е опседнат со здравјето: се вели дека се потпира на сопствен тим лекари и се врти кон алтернативната медицина во потрагата по виталност.
Сепак, оние што ја проучуваат велат дека не станува збор само за зачувување на здравјето, туку и за продолжување на самиот живот.
„Во разговорот со Си, Путин зборуваше за тема што навистина го интересира“, рече Михаил Рубин, руски новинар што неодамна беше коавтор на биографијата на претседателот. „Важно е да се разбере дека дури и во моментот на тој разговор, речиси сигурно имало цел тим лекари во близина“, додаде тој.
Според Рубин, малку работи укажуваат дека на Путин му е потребна постојана медицинска нега; тој изгледа здрав за своите години, но сепак редовно патува со голема придружба лекари од различни специјализации.
„Тоа сугерира дека рускиот претседател е преокупиран со своето здравје и долговечност“, рече Рубин.
„Верувам дека Путин сонува да владее уште многу години и има големи надежи во напредокот на модерната медицина“, додаде тој.
Путин не ја крие својата фасцинација со продолжувањето на животниот век, а минатата недела не му беше незгодно да ги повтори своите приватни размислувања за долговечноста на прес-конференција.
„Современите средства и методи за подобрување на здравјето, па дури и разните хируршки процедури што вклучуваат замена на органи, му овозможуваат на човештвото да се надева дека животниот век значително ќе се продолжи“, им рече Путин на новинарите во Пекинг.
Се вели дека Михаил Ковалчук, долгогодишен семеен пријател, кој често се опишува како омилен научник на Путин, ги предводи руските истражувања за бесмртноста.
Според независниот портал Медуза, Ковалчук основал неколку институти со милиони државни средства за инвестирање во нови технологии, вклучително и печатење органи со користење клетки одгледувани во лабораторија за создавање резервни органи.
Најстарата ќерка на Путин, Марија Воронцова, школуван ендокринолог, исто така добила големи државни грантови за истражување за продолжување на здравјето на луѓето и долговечноста и е вклучена во програма за генетски истражувања поврзана со Ковалчук.
Потрагата на стареечката елита на Русија по вечен живот веќе проникна во популарната култура на земјата.
Ова беше основата на сатиричниот роман на рускиот писател Иван Филипов од 2024 година, „Глувчето“, за заразен глодач што бега од научен институт каде што истражувачите развиваат лек за продолжување на животот на Путин.
„Да бидам искрен, не бев толку изненаден (од изјавите на Путин снимени од микрофонот)“, изјави Филипов за „Гардијан“.
„Бидејќи мојата приказна е родена од реалноста. А со Путин е очигледно: тој е практично опседнат со идејата да живее вечно, или барем подолго отколку што му било судено“, рече тој.
„Во мојата книга, таа опсесија завршува лошо за сите“, додаде Филипов.
