„Исклучително сум задоволен и сакам да им се заблагодарам на сите што излегоа да гласаат. За ова се боревме, за слободни избори на кои луѓето можат да одлучуваат“, рече Бабиш.
Тој кажа дека неговото политичко движење АНО „има најдобри резултати во историјата на парламентарните избори“ и оцени дека ова е резултат на тимска работа.
Бабиш најави дека неговата партија ќе разговара со партнерите во обид да формира влада предводена од движењето АНО.
Резултатите од изборите се јасни и мора да бидат прифатени демократски, кажа чешкиот премиер во заминување и претседател на Граѓанско-демократската партија (ОДС) Петр Фијала, додавајќи дека му честитал на Бабиш за победата откако АНО освои речиси 36 отсто од гласовите на парламентарните избори.
„Добивме приближно 200 илјади гласови помалку од минатиот пат, сакавме да бидеме први, но сме втори. Ова во никој случај не е успех, се приклучувам кон честитките на победничкото движење. Но, за сите наши членови и гласачи – ништо не завршува денес“, кажа првиот заменик-претседател на ОДС, Збињек Стањура.
Европа внимателно ги следеше чешките избори бидејќи Бабиш вети дека ќе се откаже од иницијативата за воена помош за Украина, ќе ги оспори плановите на НАТО за зголемување на воените трошоци и ќе се спротивстави на Зелениот договор на Европската комисија, објавува Политико.
Критичарите стравуваат дека со враќањето на власт на милијардерот, Чешка би можела да стане нов „трн во окото“ на Европската Унија, заедно со Унгарија на Виктор Орбан и Словачка на Роберт Фицо.
„Верувам дека ако ги погледнеме неговите изјави и неговите сојузници во Европа како Виктор Орбан и она што го направи со Унгарија, тој (Бабиш) ќе почне да ја турка Чешка кон маргините“, изјави за Политико чешкиот министер за надворешни работи Јан Липавски.
„Не сакам Чешката Република да заврши на маргините на Европа, како Унгарија или Словачка“, додаде тој.
Што е следно?
Малку е веројатно дека Бабиш ќе обезбеди мнозинство во Долниот дом од 200 места, што значи дека ќе му треба парламентарна поддршка за да формира влада. Сите водечки партии во земјата ја исклучија можноста за соработка со Бабиш по изборите, не оставајќи му друг избор освен да се сврти кон поекстремни опции, пишува Политико.
Негови веројатни партнери се партијата Мотористи за себе, која, како и Бабиш, не сака Чешката Република да ја напушти ЕУ или НАТО, за разлика од партијата СПД која не го дели тој став. Перспективата ги вознемирува и аналитичарите и политичките противници.
АНО, СПД и Мотористите се дел од групата Патриоти за Европа во Европскиот парламент, ко-основана од Бабиш.
„Не мислам дека владата предводена од Андреј Бабиш, доколку е малцинска влада, нужно ќе биде она што го гледаме со Фицо во Словачка или Орбан во Унгарија. Тоа почнува да станува вистински проблем со коалициска влада – или дури и малцинска влада поддржана од комунистите, СПД или која било од овие партии што ги сочинуваат овие неприродни коалиции. Тука би можеле да се појават проблеми“, вели Ото Аибл, политички аналитичар на Универзитетот Масарик во Брно.
Милијардерот Бабиш, кој водеше кампања со ветувања за поевтина енергија, повисоки пензии и ставање на чешките интереси пред украинските, веќе беше премиер од 2017 до 2021 година. Тој се кандидираше и за претседател во 2023 година, но загуби од армискиот генерал Петр Павел.
Бабиш претходно сакаше да се приклучи на еврозоната, но оттогаш стана евроскептик и поддржувач на американскиот претседател Доналд Трамп, делејќи бејзбол капи „Силна Чешка Република“ инспирирани од слоганот на Трамп „Да ја направиме Америка повторно голема“.
Тој ги отфрли повиците од СПД за одржување референдум за напуштање на ЕУ и НАТО, но кажа дека ќе ја прекине „чешката иницијатива“ со која се купуваат големи количества артилериски гранати од целиот свет за Украина со финансирање од западни спонзори.
