сабота, 6 декември 2025

Макрон тврди дека Кина на децата им дава образовен Тикток, а на Европа верзија која затапува

Францускиот претседател Емануел Макрон тврди дека Кина им нуди на своите деца пообразовна верзија на Тикток, додека верзијата достапна во Европа е дизајнирана да ги затапи младите умови. Тимот за проверка на факти на Јуроњуз, Кјуб, ја споредил содржината достапна во обете верзии на апликацијата за да ги потврди тврдењата.

Фото: ЕПА

Објавено на

часот

Сподели

Зборувајќи со читателите на регионалниот дневен весник Ла вокс ду норд на 19 ноември, Макрон ги истакна разликите помеѓу кинеската и глобалната верзија на популарната апликација.

„Нивната верзија на Тикток, бидејќи е кинеска компанија, е ограничена на одреден број часови дневно, а содржината што им се прикажува на децата е целосно едукативна“, кажа францускиот претседател. Тој исто така тврди дека Кина „сфатила дека сме среде когнитивна војна“, додавајќи дека нејзината стратегија е „да го извезува она што ги затапува младите умови, а да го задржи за своето население она што ги прави младите луѓе поинтелигентни“.

Да, кинеската верзија на која се повикува Макрон е позната како Доујин. Таа е развиена од истата кинеска компанија Бајтденс која е сопственик и на Тикток. Двете апликации имаат слично лого и дигитална архитектура, но клучната разлика лежи во нивната публика и содржина.

Доујин беше лансиран во 2016 година исклучиво за кинескиот пазар, додека Тикток им беше претставен на меѓународните корисници една година подоцна. Кина спроведува строга цензура на социјалните медиуми, филтрирајќи ја секоја содржина која се смета за неповолна за владата. Правилата на Доујин затоа забрануваат содржина „која ги искривува и омаловажува убавите културни традиции на нацијата, како и секој материјал кој ги повредува националните чувства“.

Дополнително, Законот за заштита на малолетници на Кина од 2021 година ги обврзува платформите да ја ограничат употребата за деца. Поради оваа причина Бајтденс воведе ограничување од 40 минути дневно на Доујин за корисници под 14 години, со забрана за користење на апликацијата помеѓу 22:00 и 6:00 часот наутро.

За да ги потврди тврдењата на Макрон, тимот на Јуроњуз направил кориснички профил на 13-годишник на Доујин. По само неколку минути користење, алгоритмот почнал да нуди претежно образовна содржина: видеа од едноставни научни експерименти, часови по англиски јазик, музика и готвење. Детскиот режим им нуди на родителите и напредни поставки за да ги изберат своите претпочитани типови содржина.

Истиот тест бил спроведен на Тикток. Верзијата за корисници под 14 години нудела содржина која е порекреативна и забавна, вклучувајќи вирални танци и смешни клипови, од кои некои би можеле да се опишат како „гниење на мозокот“.

Сепак, важно е да се напомене дека на Тикток има и многу креатори на содржини чии сметки се целосно посветени на учење. Апликацијата нуди и режим „Тикток за помлади корисници“ со построги поставки за приватност и ограничувања за лица под 13 години. Од 2024 година, достапен е и „СТЕМ фид“ посветен на науката, технологијата, инженерството и математиката за тинејџери.

Кога станува збор за содржина за возрасни, обете платформи нудат сличен опсег на теми, од образовни до забавни. Сепак, Доујин сè уште мора да се придржува до строгите правила за цензура наметнати од кинеската влада.

Идејата дека Кина го користи Тикток за „заглушување“ на младите луѓе на Западот беше популаризирана по интервјуто во 2022 година од Тристан Харис, коосновач на Центарот за хумана технологија. Тој го опиша ограничувањето од 40 минути за Доујин како „готово признание дека технологијата ги обликува децата“.

Тој ги поткрепи своите тврдења со анкета од 2019 година која покажа дека децата во САД и Велика Британија најмногу сакаат да станат „влијателни личности“, додека во Кина најпопуларниот одговор бил „астронаут“. Оттогаш, други политичари изразија слични загрижености, сугерирајќи дека кинеската влада може да пристапи до корисничките податоци или дури и да шпионира други земји.

Тврдењата се засноваат на Законот за Национална разузнавачка служба на Кина од 2017 година, кој ги обврзува кинеските компании да соработуваат со државните разузнавачки агенции. Иако серверите за податоци на Тикток се наоѓаат надвор од Кина, законот теоретски би можел да се примени и на податоците кои ги собира платформата.

Како одговор на овие ризици, Европската комисија и Европскиот парламент забранија инсталација на Тикток на официјалните уреди на нивниот персонал во 2023 година.

ТОП ВЕСТИ

ПОСЛЕДНИ ВЕСТИ