сабота, 13 декември 2025

Јутјуб тивко избриша над 700 видеа што документираат кршења на човековите права од страна на Израел

Технолошкиот гигант ги избриша сметките на три истакнати палестински групи за човекови права – капитулација пред санкциите на Трамп, објави Интерсепт.

Фото: скриншот

Објавено на

часот

Сподели

Документарец со мајки што го преживеале израелскиот геноцид во Газа. Видеоистрага што ја открива улогата на Израел во убиството на палестински американски новинар. Уште едно видео што го открива уништувањето на палестински домови од страна на Израел на окупираниот Западен Брег.

Јутјуб во почетокот на октомври скришум ги избриша сите овие видеа од својата веб-страница со бришење на сметките што ги објавиле, заедно со архивите на нивните канали. Сметките им припаѓале на три истакнати палестински групи за човекови права: Ал-Хак, Центарот за човекови права Ал Мезан и Палестинскиот центар за човекови права.

Овој потег е последица на кампањата на американската влада за задушување на одговорноста за наводните израелски воени злосторства против Палестинците во Газа и на Западниот Брег.

Јутјуб-каналите на палестинските групи емитуваа часови и часови снимки што документираат и истакнуваат наводни кршења на меѓународното право од страна на израелската влада и во Газа и на Западниот Брег, вклучително и убивање палестински цивили.

„Многу сум шокиран што Јутјуб покажува толку малку интегритет“, рече Сара Лиа Витсон, извршна директорка на „Демократија за арапскиот свет сега“. „Навистина е тешко да се замисли каков било сериозен аргумент дека споделувањето информации од овие палестински организации за човекови права некако би ги прекршило санкциите. Подлегнувањето на ова произволно обележување на овие палестински организации, за сега да се цензурираат, е разочарувачко и прилично изненадувачко.“

Откако Меѓународниот кривичен суд издаде налози за апсење и ги обвини израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху и поранешниот израелски министер за одбрана Јоав Галант за воени злосторства во Газа, администрацијата на Трамп ја засили својата одбрана на постапките на Израел со санкционирање на службеници на МКС и таргетирање на луѓе и организации што соработуваат со судот.

„Јутјуб ја помага агендата на администрацијата на Трамп за отстранување на доказите за кршење на човековите права и воени злосторства.“

„Скандалозно е што Јутјуб ја помага агендата на администрацијата на Трамп за отстранување на доказите за кршење на човековите права и воени злосторства од јавноста“, рече Кетрин Галагер, виша адвокатка во Центарот за уставни права. „Конгресот немаше намера да му дозволи на претседателот да го секне протокот на информации до американската јавност и до светот – наместо тоа, информациите, вклучително и документите и видеата, се посебно изземени според статутот што претседателот го наведе како негово овластување за издавање санкции на МКС.“

„Алармантен удар за човековите права“

Јутјуб, кој е во сопственост на Гугл, потврдил за Интерсепт дека по ревизијата ги избришал сметките на групите како директен резултат на санкциите на Стејт департментот против групата. Администрацијата на Трамп воведе санкции против организациите во септември поради нивната работа со Меѓународниот кривичен суд во случаите во кои се обвинети израелски функционери за воени злосторства.

„Гугл е посветен на почитување на важечките санкции и законите за усогласеност со трговијата“, рекол портпаролот на Јутјуб, Бут Булвинкл.

Според политиката на Гугл за почитувањето санкции, „издавачките производи на Гугл не се подобни за никакви субјекти или поединци што се ограничени според важечките трговски санкции и законите за усогласеност со извозот“.

Ал Мезан, организација за човекови права во Газа, за Интерсепт изјавила дека нивниот Јутјуб канал бил ненадејно прекинат оваа година на 7 октомври без претходно известување.

„Укинувањето на каналот нè лишува од тоа да го достигнеме она до кое се стремиме да ја пренесеме нашата порака и да ја исполниме нашата мисија“, рече портпаролот на групата, „и нè спречува да ги постигнеме нашите цели и ја ограничува нашата можност да досегнеме до публиката со која се стремиме да ја споделиме нашата порака“.

Каналот на Ал-Хак, со седиште во Западниот Брег, беше избришан на 3 октомври, изјави портпарол на групата, со порака од Јутјуб дека неговата „содржина ги крши нашите упатства“.

„Отстранувањето на платформата на организација за човекови права од страна на Јутјуб, спроведено без претходно предупредување, претставува сериозно прекршување на принципите и алармантен удар за човековите права и слободата на изразување“, рече портпаролот на Ал-Хак во соопштението. „Санкциите на САД се користат за да се осакатат напорите некој да одговара за Палестина и да се замолчат палестинските гласови и жртви, а ова има брановиден ефект врз таквите платформи што исто така дејствуваат под такви мерки заради дополнително замолчување на палестинските гласови“.

Палестинскиот центар за човекови права, кој ОН го опишува како најстарата организација за човекови права во Газа, во соопштението изјави дека потегот на Јутјуб „ги штити сторителите од одговорност“.

„Одлуката на Јутјуб да ја затвори сметката на ПЦХР е во основа една од многуте последици со кои ние како организација се соочивме откако американската влада донесе одлука да ги санкционира нашите организации за нашата легитимна работа“, рече Базел ал-Сурани, меѓународен службеник за застапување и правен советник за групата. „Јутјуб рече дека не ги следиме нивните упатства, кога целата наша работа во основа беше презентирање фактичко и известување засновано на докази за злосторствата извршени против палестинскиот народ, особено од почетокот на тековниот геноцид на 7 октомври.“

„Со ова, Јутјуб е соучесник во замолчувањето на гласовите на палестинските жртви“, додаде ал-Сурани.

Поглед надвор од САД

Укинувањата на сметките на трите групи за човекови права кумулативно значат бришење на повеќе од 700 видеа, според пресметката на Интерсепт.

Избришаните видеа по обем се движат од истраги, како што е анализа на израелското убиство на американската новинарка Ширин Абу Аклех, до сведоштва на Палестинци мачени од израелските сили и документарци како „Плажата“, за деца што си играле на плажа и биле убиени во израелски напад.

Некои видеа сè уште се достапни преку копии зачувани на Интернет архива (Internet Archive) или на други платформи, како што се Фејсбук и Вимео. Бришењето влијаело само на официјалните канали на групата; видеата што беа произведени од непрофитните организации, но хостирани на алтернативни Јутјуб канали, остануваат активни. Сепак, не е достапен кумулативен индекс на видеата избришани од Јутјуб, а многу од нив се чини дека не се достапни на друго место онлајн.

Групите стравуваат дека видеата објавени на друго место онлајн наскоро би можеле да бидат избришани бидејќи многу од платформите што ги хостираат се исто така услуги со седиште во САД. Самиот МКС започна да истражува користење на даватели на услуги надвор од САД.

Ал-Хак изјави дека ќе бара и алтернативи надвор од американските компании за хостирање на нивната работа.

Јутјуб не е единствената американска технолошка компанија што ги блокира групите за права на Палестинците од користење на нејзините услуги. Портпаролот на Ал-Хак рече дека Мејлчимп (Mailchimp), услугата за мејлинг-листа, исто така ја избриша сметката на групата во септември. (Мејлчимп и нејзината матична компанија, Интуит (Intuit), не одговориле веднаш на барањето коментар.)

Покорување пред барањето на Трамп

Владите и на САД и на Израел долго време се заштитуваа од МКС и од одговорноста за нивните наводни воени злосторства. Ниту една од земјите не е потписник на Римскиот статут, меѓународниот договор со кој се основа судот.

Во ноември 2024 година обвинителите на МКС издадоа налози за апсење на Нетанјаху и Галант, обвинувајќи ги лидерите за намерно изгладнување на цивилите со блокирање на влезот на помош во Газа. И администрациите на Бајден и на Трамп ја отфрлија легитимноста на налозите.

Фото: ЕПА

Од неговиот реизбор, Трамп зазеде поагресивен став против одговорноста за Израел. Во раните денови од неговиот втор мандат, Трамп ги обнови санкциите против МКС и издаде нови, построги мерки против судските службеници и секој што е обвинет за помагање на нивните напори. Во септември, во нова наредба, тој конкретно ги санкционираше трите палестински групи.

Потезите на САД следуваа откако самиот Израел ја означи Ал-Хак како „терористичка организација“ во 2021 година и по онлајн кампањата за клевета од страна на произраелски активисти што се обидуваат да го поврзат Палестинскиот центар за човекови права со милитантни групи.

Со санкциите се замрзнуваат средствата на организациите во САД и им се забранува на лицата што се санкционирани да патуваат во земјата. Федералните судии веќе издадоа прелиминарни забрани во два случаи во корист на тужителите, кои тврдеа дека санкциите ги прекршиле нивните права од Првиот амандман.

„Администрацијата на Трамп е фокусирана на придонесување кон цензурата на информациите за израелските злосторства во Палестина, а санкциите против овие организации се многу намерно дизајнирани да ја направат поврзаноста со овие организации застрашувачка за Американците што ќе бидат загрижени за законите за материјална поддршка“, рече Сара Леа Витсон од „Демократија за арапскиот свет сега“, која во септември се приклучи во коалицијата од групи за да побара администрацијата на Трамп да ги повлече санкциите.

Како и многу технолошки фирми, Јутјуб покажа спремност да ги прифати барањата и од администрацијата на Трамп и од Израел. Јутјуб се координираше со кампања организирана од израелски технолошки работници за отстранување на содржини од социјалните медиуми што се сметаат за критички настроени кон Израел. Дома, Гугл, матичната компанија на Јутјуб, тајно им предаде лични информации за Гмаил-сметка на американската Служба за имиграција и царина во обид да притвори пропалестински студентски организатор.

Дури и пред геноцидната кампања на Израел во Газа, Јутјуб беше обвинет за нееднаква примена на своите упатства во цензурирањето на палестинскиот глас, како и дека се воздржува од сличен надзор на произраелската содржина. Ваквите трендови продолжија за време на војната, според извештај на Ваерд.

Порано оваа година Јутјуб ја затвори официјалната сметка на Здружението за поддршка на затворениците и човекови права Адамеер, по притисокот од „Британски адвокати за Израел“, кои му пишаа на Јутјуб за да истакнат дека организацијата е санкционирана од Стејт департментот.

Витсон предупреди дека капитулацијата на Јутјуб може да постави преседан, принудувајќи ги другите технолошки компании да ѝ се потчинат на цензурата.

„Тие во основа ѝ дозволуваат на администрацијата на Трамп да диктира какви информации ќе споделуваат со глобалната публика“, рече таа. „Ова нема да заврши со Палестина“.

ТОП ВЕСТИ

ПОСЛЕДНИ ВЕСТИ