Според официјалните лица, следната фаза кон крајот на војната во Украина, во очите на Трамп, останува билатерална средба меѓу рускиот претседател Владимир Путин и украинскиот претседател Володимир Зеленски.
Во последните денови, Трамп им кажал на советниците дека има намера да биде домаќин на трилатерален состанок со двајцата лидери дури откако ќе се сретнат претходно, иако останува нејасно дали тој првичен состанок воопшто ќе се одржи, а Трамп нема намера да се вклучи во тој процес, пишува Гардијан.
Во телефонско интервју со ток-шоу водителот Марк Левин во вторникот, Трамп кажа и дека смета дека би било подобро Путин и Зеленски прво да се сретнат без него. „Само сакам да видам што ќе се случи на состанокот. Тие се во процес на закажување и ќе видиме што ќе се случи.“
Неподготвеноста на Трамп да ги натера Путин и Зеленски да закажат состанок доаѓа откако тој призна во последните денови дека завршувањето на војната во Украина е потешко отколку што очекувал, откако минатата година водеше кампања дека може да го стори тоа за 24 часа.
Оттогаш тој се обидува да посредува во брз мировен договор откако неговиот рок за Русија да ја заврши војната истече овој месец, и по состаноците со Зелените и европските лидери во Белата куќа во понеделник рече дека иницирал чекори кон билатерален состанок.
Висок функционер на администрацијата ја окарактеризира ситуацијата како „чекање и набљудување“ на Трамп дали средбата Путин-Зеленски може да биде закажана. Но, во последните денови немаше многу опипливи знаци на напредок, а Белата куќа нема список на потенцијални локации за таа средба.
Белата куќа во соопштението соопшти дека „Трамп и неговиот тим за национална безбедност продолжуваат да комуницираат со руските и украинските претставници за билатерален состанок за да се запрат убиствата и да се стави крај на војната… Не е во национален интерес јавно да се преговара за овие прашања“.
По состаноците во Белата куќа, Трамп разговарал со Путин околу 40 минути. Советникот за надворешна политика на Путин, Јуриј Ушаков, подоцна изјави дека двајцата лидери се согласиле да назначат високи преговарачи за директни разговори меѓу Русија и Украина.
Тоа сигнализираше дека билатералната средба може да биде далеку, иако генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, изрази оптимизам дека таа може да се одржи за две недели, додека Путин досега ги отфрли обидите на Зеленски да се сретнат лице в лице уште од почетокот на војната.
На прес-конференцијата во понеделник вечерта, по состаноците во Белата куќа, Зеленски кажа дека средбата на европските лидери со Трамп се фокусирала на безбедносните гаранции за Украина во кој било мировен договор, за да се осигури дека Русија нема да ја обнови својата инвазија.
Трамп понуди да придонесе за безбедносните гаранции, но ја исклучи можноста за испраќање американски војници како дел од воените сили на теренот во Украина. Се очекува дека секоја помош од САД ќе биде во форма на разузнавање или можна поддршка од американските воздухопловни сили.
Претходно, специјалниот претставник на Трамп, Стив Виткоф, во емисијата Состојба на Унијата на Си-ен-ен по самитот Трамп-Путин на Алјаска, изјави дека Путин се согласил дека САД би можеле да ѝ понудат на Украина безбедносна гаранција слична на Член 5 на НАТО за колективна самоодбрана.
„Успеавме да ја добиеме следната отстапка: САД да можат да понудат заштита слична на Член 5, што е една од главните причини зошто Украина сака да се приклучи на НАТО“, кажа Виткоф.
Но, прифаќањето од страна на Путин на безбедносни гаранции слични на НАТО можеби не е толку едноставно. Сергеј Лавров, министерот за надворешни работи на Русија, исто така предложи Русија да биде еден од гарантите на безбедноста на Украина – предлог на кој Белата куќа приватно се потсмеваше, рече еден функционер.
„Украинската страна предложи, а потоа и нашата делегација се согласи, да се изработат безбедносни гаранции што би ги вклучиле сите постојани членки на Советот за безбедност на Обединетите нации – односно Русија, Кина, САД, Франција и Обединетото Кралство“, рече Лавров.
По средбите во Белата куќа, Зеленски, исто така, презентираше план за купување американско оружје во вредност од 90 милијарди долари преку Европа со цел да се обезбедат гаранции, како и САД да купат беспилотни летала од Украина. Не е јасно дали тоа е дел од договорот за оружје за Украина кој Трамп го објави минатиот месец.
