Според Советот за надворешни односи, тоа е најголемата демонстрација на американската воена моќ на Западната хемисфера од инвазијата на Панама во 1989 година, и вклучува носач на авиони, разорувачи, крстосувачи и бродови за специјални операции.
Иако Трамп одби да ја исклучи можноста за копнена инвазија, американската војска досега се фокусираше на пресретнување бродови, обиди за затворање на воздушниот простор на Венецуела, а на 10 декември заплени танкер за нафта, пишува американскиот професор Остин Сарат за Гардијан.
Вистинските причини за потезите на Трамп остануваат нејасни. Можеби тој сака да го казни диктаторскиот претседател Николас Мадуро за тоа што дозволил масовно мигрирање на Венецуелците во САД, или се обидува да ја преземе контролата врз огромните нафтени ресурси на земјата. Каква и да е мотивацијата, со ова тропање со оружје на Карибите, тој се однесува како насилник кој се изживува над послаби противници, а Венецуела не е негова единствена мета.
Во интервју за Политико Трамп навести дека е подготвен да преземе воена акција во Мексико и Колумбија за да го запре протокот на дрога. Неговата изјава за тоа како да се справи со демонстрантите дома сега се чини дека го опишува неговиот пристап кон надворешната политика на западната хемисфера: „Мора да доминирате. Ако не доминирате, го губите времето“.
Вакво сценарио сме виделе и претходно, и ретко завршува добро, и за САД и за нивните јужни соседи. Време е Конгресот да реагира и да го спречи претседателот да ја влече Америка подлабоко во јужноамериканското мочуриште, пишува Сарат.
Исто така, време е Организацијата на американските држави (ОАД) да го прекине молчењето и да ги осуди постапките на администрацијата на Трамп. Како што правилно предупреди Меѓународната федерација за човекови права: „Ерозијата на демократскиот систем и кршењето на човековите права… во Венецуела… не овластуваат ниту една земја да интервенира како што прават Соединетите Американски Држави… Ова го нарушува фундаменталното право врз кое почива архитектурата на светскиот поредок, а тоа е самоопределувањето на народите“.
Јасно е дека почитувањето на овој принцип не е водечки принцип на надворешната политика на оваа администрација, што може да се види во примерите за односот кон Палестинците или прифаќањето на руските територијални претензии во Украина.
Неодамна објавената стратегија за национална безбедност на САД наведува со јазик кој потсетува на 19 век дека „големото влијание на поголемите, побогатите и посилните нации е безвременска вистина за меѓународните односи“. Документот се залага за визија за свет во кој посилните сили ги признаваат и почитуваат меѓусебните сфери на влијание, што би вклучувало почитување на напорите на другите сили да се мешаат во работите на послабите држави во нивната сфера.
Оваа идеја датира од шестиот век пред нашата ера, кога, како што тврди професорот Ендру Латам, „Рим и Картагина склучиле договор со кој им се забранува на римските бродови да пловат во близина на картагинските води, а на картагинските сили да напаѓаат градови пријателски настроени кон Рим“. Трамп очигледно сака да воспостави американска доминација на Западната хемисфера, што е потврдено и од самата стратегија: „Соединетите Американски Држави мора да бидат доминантни на Западната хемисфера како услов за нашата безбедност и просперитет“.
Ова е јасен чекор назад од либералниот меѓународен поредок кој беше столб на односите од падот на Советскиот Сојуз. Претходниците на Трамп од 19-ти и почетокот на 20-ти век, Вилијам Мекинли и Теодор Рузвелт, би биле горди. Мекинли ја воведе ерата на американскиот империјализам, а Рузвелт ја направи таканаречената „дипломатија со топови“ – отвореното прикажување на воена моќ за заплашување на други нации – централна алатка на американската надворешна политика.
Примерите вклучуваат испраќање воен брод за да се спречи колумбиска интервенција во Панама во 1903 година, окупацијата на мексиканското пристаниште Веракруз во 1914 година и повеќе од 20 поморски интервенции во Централна и Јужна Америка во првата половина на 20 век. За време на Студената војна, САД редовно користеа тајни операции и воена сила за да ги поткопаат просоветските влади, како што беше во Гватемала во 1954 година и Чиле во раните 1970-ти.
Резултатите од таквата политика беа катастрофални. Дипломатијата со топови и обидите за промена на режими поттикнаа антиамерикански чувства низ целиот регион и ги изложија САД на обвинувања за лицемерие. Студиите покажаа дека операциите на ЦИА предизвикаа огромна штета на економиите и политичките и социјалните системи на целените земји, оставајќи ги помалку слободни и просперитетни. Интервенцијата во Гватемала, каде што беше соборен демократски избраниот претседател, ја втурна земјата во долга и крвава граѓанска војна, додека напорите на САД да го поткопаат Салвадор Аљенде во Чиле ја дестабилизираа економијата на земјата.
Сарат стравува дека САД повторно се на истиот пат. Доколку не се запрат, потезите на претседателот во Јужна Америка ќе ги направат Соединетите Држави помалку безбедни, а целиот регион понестабилен.
