недела, 14 декември 2025

„Европа е многу свесна за својата улога во безбедносните гаранции за Украина, зашто сега е во прашање нејзината сопствена безбедност“

Американскиот претседател Доналд Трамп, украинскиот претседател Володимир Зеленски, лидерите на ЕУ и шефот на НАТО седнаа на маса на заедничкиот самит во Белата куќа. Тоа е прв ваков формат на состаноци, а фокусот е на напорите за завршување на војната во Украина и договор за безбедносни гаранции за земјата. Трамп објави дека Владимир Путин е подготвен да прифати безбедносни гаранции за Украина, но исто така го покрена прашањето за можни „територијални размени“, тема што Киев ја отфрла. Зеленски постојано им се заблагодаруваше на Трамп и на САД и рече дека безбедноста на Украина зависи од американската поддршка и ангажманот на европските партнери.

Фото: ЕПА

Објавено на

часот

Сподели

Пред почетокот на состанокот, британскиот премиер Кир Стармер имаше краток разговор со потпретседателот на САД Џ. Д. Венс.

На отворањето на самитот, Трамп рече: „Ви благодарам за сите прекрасни работи што се случија денес. Досега имавме многу успешен ден и важни разговори додека работиме на ставање крај на убиствата и запирање на војната во Украина“.

Тој додаде дека сите „работат за истата цел“ и повтори дека по состанокот ќе разговара со рускиот претседател Владимир Путин, за кој рече дека претходно се согласил да прифати безбедносни гаранции за Украина.

„Верувам дека во многу значаен чекор, претседателот Путин се согласи Русија да прифати безбедносни гаранции за Украина“, рече Трамп. Тој додаде дека очекува европските земји да го преземат најголемиот дел од товарот: „Ние ќе им помогнеме и ќе го направиме тоа многу безбедно“.

Трамп, исто така, рече дека една од темите на вечерашниот состанок во Вашингтон ќе биде поделбата на одговорностите меѓу партнерите.

Но, тој, исто така, нагласи дека мора да се разговара за „можни размени на територии“, земајќи ги предвид моменталните бојни линии. „Тоа значи воена зона, воени линии, кои сега се сосема очигледни. Многу е тажно да се гледа, но тие ги одредуваат преговарачките позиции“, рече тој.

Трамп повтори дека неговата цел е трилатерален состанок со Зеленски и Путин.

Украинскиот претседател Володимир Зеленски рече дека со американскиот претседател Доналд Трамп и европските лидери имале „многу добар разговор“.

„Разговаравме за многу чувствителни прашања. Првото се безбедносните гаранции. Многу сме задоволни од претседателот што сите лидери се тука. Безбедноста во Украина зависи од Соединетите Американски Држави, од вас и од лидерите што се со нас“, рече Зеленски.

Тој додаде дека многу земји и украинскиот народ сакаат војната да заврши: „Сите сакаме да ја завршиме оваа војна, да ги запреме Русите, да ја запреме војната. Ќе разговараме за безбедносни гаранции. Многу е важно што САД испраќаат толку силен сигнал и се подготвени за безбедносни гаранции“.

Тој, исто така, ѝ се заблагодари на Меланија Трамп за писмото што му го испратила на Путин во врска со киднапираните украински деца.

„Што се однесува до чувствителните прашања, територијалните и други, ова ќе се дискутира на ниво на лидери за време на трилатералниот состанок што претседателот Трамп ќе се обиде да го организира“, рече Зеленски.

Тој додаде дека му покажал на Трамп детали од бојното поле на мапа: „Ви благодарам за мапата, патем“, рече тој.

Мелони: Ако сакаме мир и правда, мора да бидеме обединети

Италијанската премиерка Џорџа Мелони во Вашингтон потсети на „храброста“ на Украинците на бојното поле во запирањето на руските напредувања и важноста на единството во поддршката на Киев.

„Ако сакаме да постигнеме мир и ако сакаме да гарантираме правда, мора да го направиме тоа обединети“, рече Мелони.

Таа додаде дека Украина „може да смета на Италија“, како што е од почетокот на војната: „Ние сме на страната на Украина“.

Таа нагласи дека првиот дел од разговорите ќе биде посветен на безбедносните гаранции: „Како да се осигури дека ова никогаш повеќе нема да се случи, што е предуслов за каков било мир“.

Мелони заклучи дека е среќна што разговорите почнуваат да се градат врз основа на предлог што потсетува на Членот 5 на НАТО.

Мерц: Патот кон мирот е отворен, следниот чекор мора да биде прекин на огнот

Германскиот канцелар Фридрих Мерц изјави во Вашингтон дека „патот кон мирот е отворен“, но дека следниот состанок треба да донесе прекин на огнот.

Мерц му се заблагодари на Доналд Трамп и рече дека самитот во Алјаска „го отвори патот“ кон мирот, но сега следат „комплицирани преговори“.

„Сите би сакале да видиме прекин на огнот. Не можам да замислам дека следниот состанок би можел да се одржи без прекин на огнот, па затоа работиме на тоа и се обидуваме да извршиме притисок врз Русија“, рече Мерц.

Трамп одговори дека не му бил потребен прекин на огнот во претходните војни, но дека „со задоволство би прифатил доколку е потребно“.

Американскиот претседател додаде дека лидерите добиле „многу одлични предлози“ и дека разговорите ќе продолжат во таа насока.

Шефот на НАТО го пофали Трамп што ја „проби блокадата“ со Путин

Во заедничка изјава во Белата куќа, генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, го пофали американскиот претседател Доналд Трамп за „пробивањето на блокадата“ со Владимир Путин со отворањето дијалог.

„Ако добро го одиграме ова, би можеле да ја завршиме војната“, рече Руте, додавајќи дека „клучната работа“ е подготвеноста на Трамп да учествува во обезбедувањето безбедносни гаранции за Украина. Тој го нарече тоа „голем чекор“ и „пробив“.

Како одговор, Трамп нагласи дека земјите од НАТО ги зголемиле своите трошоци за одбрана од 2 на 5 проценти од БДП и дека овој износ „сега навистина се исплаќа“.

Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лаен, исто така, ја поздрави спремноста на САД да обезбедат безбедносни гаранции.

„Многу е добро да се слушне дека работиме на безбедносни гаранции, слични на Член 5 од НАТО“, рече Фон дер Лаен, потсетувајќи на принципот дека нападот врз една членка на Алијансата е напад врз сите.

Макрон: Не е доволен трилатерален состанок

Францускиот претседател Емануел Макрон изјави дека ги поздравува денешните разговори во Белата куќа, но нагласи дека трилатералниот состанок меѓу САД, Русија и Украина не е доволен.

„Потоа е потребна и ‘квадрилатерална’ иницијатива“, рече Макрон, без да прецизира дали мисли на Франција, НАТО, ЕУ или таканаречената Коалиција на спремните.

Тој додаде дека ова е неопходно бидејќи дискусиите за безбедносните гаранции всушност се однесуваат на „безбедноста на целиот европски континент“.

Макрон нагласи дека Украина мора да има „кредибилна армија за годините и децениите што доаѓаат“ и дека европските лидери ќе го преземат својот дел од одговорноста и ќе му обезбедат гаранции на Киев.

„Претседателот Трамп може да биде сигурен дека Европејците се многу свесни за својата улога во безбедносните гаранции за Украина, бидејќи нивната сопствена безбедност е во прашање во овој момент“, рече Макрон.

Британскиот премиер: Можеме да постигнеме вистински напредок

Британскиот премиер Кир Стармер им се обрати на лидерите собрани во Белата куќа и рече дека верува оти разговорите би можеле да постигнат „вистински напредок“ кон завршување на војната во Украина, особено во врска со безбедносните гаранции.

Тој додаде дека трилатералниот состанок со Доналд Трамп и Володимир Зеленски е „разумен следен чекор“.

„Со таа потенцијална средба и безбедносни гаранции, тоа би бил историски чекор напред“, рече Стармер.

Финскиот претседател: Поголем напредок за две недели отколку за три и пол години

Финскиот претседател Александар Стаб се пошегува за коментарите на Трамп дека е „млад и силен“, велејќи дека тоа ќе ѝ го пренесе на сопругата.

Потоа тој истакна дека верува оти во изминатите две недели е постигнат поголем напредок во напорите за завршување на војната отколку во претходните три и пол години.

Тој, исто така, објасни зошто Финска е дел од процесот, истакнувајќи дека земјата дели граница од 1.300 километри со Русија.

„Секако, ние имаме свое историско искуство со Русија… Ако ја погледнам позитивната страна на сегашната ситуација, најдовме решение во 1944 година и сигурен сум дека ќе можеме да најдеме решение во 2025 година за да ја завршиме агресивната војна на Русија и да обезбедиме траен и праведен мир. Ситуацијата е многу тешка, но затоа сме тука“, рече Стаб.

Јавниот дел од состанокот заврши, а лидерите се повлекоа назад во Овалната соба.

ТОП ВЕСТИ

ПОСЛЕДНИ ВЕСТИ