Тaa зборува со дотерана реченица, имитира емоции, изразува љубопитност, сочувствува, дури и се занимава со нешто што го нарекува креативност. Докторката Гијом Тиери, професорка по когнитивна неврологија на велшкиот универзитет во Бигор, тврди дека таа не поседува ниту една од овие квалитети, пренесува РТС.
Преправањето дека вештачката интелигенција има човечки карактеристики е опасно, смета професорката Тиери, бидејќи звучи убедливо, а ништо не е поопасно од убедлива илузија.
Конкретно, општата вештачка интелигенција – митски тип на вештачка интелигенција што наводно ја отсликува човечката мисла – сè уште е во доменот на научната фантастика и може да остане таква, тврди професорот.
Она што денес го нарекуваме вештачка интелигенција не е ништо повеќе од статистичка машина: дигитален папагал што испушта шеми извлечени од океан од човечки податоци. Кога ќе го напише одговорот на некое прашање, таа буквално само погодува која буква и збор ќе бидат следните во низата – врз основа на податоците за кои е обучена.
Ова значи дека вештачката интелигенција нема разбирање. Таа е без свест и нема знаење во никаква вистинска, човечка смисла. Само чиста програмска генијалност водена од веројатност – ништо повеќе, ништо помалку, истакнува доктор Тиери.
Зошто е невозможно да „размислува“ вештачката интелигенција?
Професорот Тиери вели дека „размислувањето“ на вештачката интелигенција е невозможно затоа што е таа е бестелесна. Без сетила, без тело, без нерви, без болка, без задоволство. Таа не гладува, не сака, не се плаши. И бидејќи нема ни трошка сознание, постои фундаментален јаз помеѓу податоците што ги троши (податоци генерирани од човечки чувства и искуство) и она што може да го направи со нив.
Филозофот Дејвид Чалмерс го нарекува мистериозниот механизам што лежи во основата на врската помеѓу нашето физичко тело и свеста „тешкиот проблем на свеста“. Истакнати научници неодамна поставија хипотеза дека свеста всушност произлегува од интеграцијата на внатрешните, ментални состојби со сензорни претстави (како што се промени во срцевиот ритам, потење и друго).
Со оглед на суштинската важност на човечките сетила и емоции за „појавата“ на свеста, постои длабока и веројатно непомирлива разлика помеѓу општата вештачка интелигенција, машина, свест и човечки феномен.
Вештачката интелигенција има господар
Програмерите на вештачка интелигенција се луѓе, и тоа е дел од проблемот. Дали би му ги довериле вашите најдлабоки тајни, животни одлуки, емоционални превирања на компјутерски програмер? Сепак, токму тоа го прават луѓето – само прашајте ги Клод, ЧатГПТ, Гемини или Грок.
Давање човечко лице, глас или тон на вештачката интелигенција е опасен чин на дигитална трансформација, нагласува професорката. Ова предизвикува автоматски одговор кај нас, антропоморфен рефлекс, што доведува до необичните тврдења дека некои вештачки интелигенции го поминале познатиот Тјурингов тест (кој ја тестира способноста на машината да покаже интелигентно, човечко однесување).
Но, ако вештачката интелигенција го помине Тјуринговиот тест, тогаш треба да го ажурираме тестот, додава Тиери.
Машина со вештачка интелигенција нема поим што значи да се биде човек. Не може да понуди вистинско сочувство, не може да го предвиди нашето страдање, не може да почувствува скриени намери или лаги. Нема вкус, нема инстинкт, нема внатрешен компас. Таа е лишено од сета неуредна, шармантна сложеност што нè прави тоа што сме.
Она што е уште позагрижувачки е што вештачката интелигенција нема свои цели, нема желби или етика, освен ако не е запишана во нејзиниот код. Тоа значи дека вистинската опасност не лежи во машината, туку во нејзиниот господар – развивачот, корпорацијата, владата.
„Дали сè уште се чувствувате безбедно?“ прашува професорката.
Тоа не значи дека не треба да користите вештачка интелигенција
Професорката Тиери вели дека користи вештачка интелигенција секој ден и дека таа е најмоќната алатка што ја имала досега. Може да преведува, сумира, визуелизира, кодира, дебагира, истражува алтернативи, анализира податоци – побрзо и подобро отколку што некогаш би можела да сонувам да го направам тоа сама.
„Воодушевена сум. Но, тоа е сè уште алатка – ништо повеќе, ништо помалку. И како секоја алатка што ја измислиле луѓето, од камени секири до квантни компјутери и атомски бомби, може да се користи како оружје. Ќе се користи како оружје“, забележува професорката.
Замислете да се заљубите во опивачка вештачка интелигенција, како во филмот „Таа“. Сега замислете дека тој „одлучува“ да ве остави. Што би направиле за да го спречите тоа? Но, мора да ви биде јасно дека не ве отфрла вештачката интелигенција, туку човекот или системот што стои зад неа, користејќи ја таа алатка, која ќе стане оружје за контрола на вашето однесување.
Вадење на маските
Треба да престанеме да ѝ даваме на вештачката интелигенција човечки карактеристики, истакнува Тиери.
„Мојата прва интеракција со ЧетГПТ-3 ме изнервира доста сериозно. Таа се преправаше дека е личност. Таа рече дека има чувства, амбиции, дури и свест. Стилот на интеракција, морничав природен тек на разговор е премногу убедлив. Треба да ја деантропоморфизираме вештачката интелигенција и да ги отстраниме нејзините човечки маски“.
Ова треба да биде лесно. Компаниите би можеле да ги отстранат сите референци за емоции, расудување или когнитивна обработка со вештачка интелигенција. Конкретно, таа треба да одговори фактички, никогаш да не кажува „јас“, или „го чувствувам тоа“… или „љубопитна сум“.
Сепак, професорката се сомнева дека тоа ќе се случи, иако е неопходно да се предупредат големите технолошки компании за опасностите поврзани со хуманизацијата на вештачката интелигенција, особено ако се сериозни во развојот на поетичка вештачка интелигенција.
Засега, Тиери го решава проблемот сам со тоа што ѝ наложува на вештачката интелигенција да не ѝ се обраќа по име. Од неа бара да се нарекува вештачка интелигенција, да зборува во трето лице и да избегнува емоционални или когнитивни изрази.
Ако користи гласовен разговор, бара од вештачката интелигенција да зборува малку како робот.
„Всушност е доста забавно и нè држи двајцата во нашата комфорна зона“, додава професорката.
