понеделник, 8 декември 2025

Патување низ времето: Студентски труд открива како и што навистина би се случило

Во рецензиран труд објавен во списанието „Класична и квантна гравитација“, еден научник тврди дека математички ја докажал физичката изводливост на одреден вид патување низ времето.

Фото: Пиксабej

Објавено на

часот

Сподели

Жермен Тобар и Фабио Коста, двајцата од Универзитетот во Квинсленд во времето кога трудот беше објавен во списанието „Класична и квантна гравитација“, работea заедно на истражувањето. Во труд насловен „Реверзибилна динамика со затворени временски криви и слобода на избор“, Тобар и Коста тврдат дека пронашле математички компромис што решава голем логички парадокс во моделот на патување низ времето.

Суштина на откритието

Математиката зад оваа работа е комплексна, но едноставно кажано, се фокусира на таканаречените затворени временски криви (ЦТЦ), концепт првпат споменат од Алберт Ајнштајн. Тобар и Коста велат дека сè додека најмалку два елементи од целото сценарио во еден ЦТЦ се во „причински редослед“, остатокот од настанот останува предмет на локална слободна волја.

„Нашите резултати покажуваат дека ЦТЦ не се конзистентни само со детерминизмот и локалниот „слободен избор“ на дејствување, туку и со богат и разновиден опсег на сценарија и динамични процеси“, се наведува во нивниот труд.

Објаснување преку пример

Во својата изјава, Коста пристапува кон теоријата со аналогија:

„Да речеме дека сте патувале низ времето за да спречите нулта пациентот да се зарази со коронавирусот. Ако навистина сте го спречиле тоа, нема да има причина да се вратите назад и да ја запрете пандемијата. Тоа е парадокс, нелогичност поради која многумина мислат дека патувањето низ времето не е возможно. Логично, тешко е да се прифати такво сценарио бидејќи тоа би значело дека немаме слобода да преземеме какво било произволно дејство. Со други зборови, можете да патувате низ времето, но не можете да направите ништо што би предизвикало парадокс.“

Овие исходи често се нарекуваат „ефект на пеперутка“, каде што мала промена предизвикува огромни последици. Но, вистинската математичка слика е поблиска до старата приказна за „мајмунската шепа“, внимавајте што посакувате и внимавајте зошто патувате низ времето.

Како настаните се прилагодуваат сами на себе

„Во примерот со нултиот пациент, би можеле да се обидете да го заштитите од инфекција, но тогаш самите би станале нулти пациент, или тоа би бил некој друг. Без оглед на вашите постапки, клучните настани едноставно би се прилагодиле околу вас. Колку повеќе се обидувате да создадете парадокс, толку настаните ќе се преобликуваат за да го избегнат“, објаснува Тобар.

Што значи ова за науката?

Иако ова може да изгледа обесхрабрувачки за некој кој би сакал да спречи пандемија или да го елиминира Хитлер, за математичарите тоа претставува решение за еден од основните проблеми во начинот на кој размислуваме за времето. Ова се вклопува и со некои откритија во квантната физика, како што е истражувањето спроведено во Лос Аламос, како и однесувањето на математичките модели на случајни прошетки во една или две димензии.

Најмалку, ова истражување сугерира дека некој што еден ден навистина ќе открие начин да патува низ времето смислено, би можел да експериментира без страв од моментално уништување на светот. Со други зборови, можеби ќе можеме да патуваме низ времето, но универзумот секогаш ќе најде начин да избегне парадокс.

ТОП ВЕСТИ

ПОСЛЕДНИ ВЕСТИ