Она што ја прави посебна е идентитетот на самата црна дупка. Научниците веруваат дека станува збор за недостижна црна дупка со средна маса, еден вид „недостасувачка алка“ во еволуцијата на универзумот. Токму нивната реткост досега претставуваше голема пречка во разбирањето на потеклото на супермасивните црни дупки.
Црните дупки во универзумот вообичаено се во две големини. Првиот тип се црни дупки со ѕвездена маса, чија маса достигнува стотина пати поголема од масата на нашето Сонце. Тие се формираат кога масивна ѕвезда ќе се урне под сопствената гравитација по експлозија на супернова.
Од друга страна, во центрите на повеќето галаксии се наоѓаат супермасивни црни дупки, вистински џинови со маса милиони, па дури и милијарди пати поголема од Сонцето. Тие дејствуваат како центар на гравитација околу кој се врти сè.
Како точно се формираат супермасивните црни дупки сè уште е една од најголемите мистерии во астрономијата. Една водечка теорија е дека тие постепено растат од „семето“ на црни дупки со ѕвездена маса. Меѓутоа, таа теорија има голем проблем: научниците пронајдоа изненадувачки малку црни дупки со маса меѓу 100 и милион соларни маси. Ако црните дупки навистина растат на овој начин, би се очекувало универзумот да биде полн со објекти во таа преодна фаза.
Тука влегува во игра објект наречен ХЛИкс-1, извор на Икс-зраци лоциран во блиска галаксија. За прв пат е снимен во 2009 година, а до 2012 година неговата осветленост станала 100 пати посилна, за да се намали повторно во 2023 година. Со анализа на светлината што ја емитува материјата додека ја проголтува црната дупка, научниците можат да дознаат клучни информации за нејзината големина.
Сјајот што го емитуваше ХЛИкс-1 беше премногу интензивен за да биде од црна дупка со ѕвездена маса, но во исто време недоволно силен за супермасивна црна дупка. Според тим предводен од астрономот Ји-Чи Чанг од Националниот универзитет Цинг Хуа во Тајван, најдоброто објаснување е дека објект со средна маса, помеѓу 1.000 и 10.000 сончеви маси, ја „изел“ ѕвездата. Останува нејасно дали станува збор за еднократен „оброк“ или за ѕвезда што орбитира околу неа од која црната дупка периодично си каснува.
„Сега треба да почекаме и да видиме дали ќе трепка повеќе од еднаш, или дали имало почеток, имало врв, а сега само ќе се намалува додека целосно не исчезне“, објасни астрономот Роберто Сорија од Италијанскиот национален институт за астрофизика.
Без оглед на исходот, ова откритие претставува возбудлив чекор напред во нашето разбирање на најекстремните објекти во универзумот.
