Софистицираните и смртоносни „оружја за контрола на умот“ што можат да ја нападнат или променат човечката свест, перцепција, меморија или однесување повеќе не се дел од научната фантастика, тврдат двајца британски професори.
Мајкл Кроули и Малколм Дандо од Универзитетот во Брадфорд тврдат дека човечкиот ум е новата цел на војувањето и дека е потребна итна глобална акција за да се спречи неврологијата да се користи како оружје.
Нивната книга, објавена од Кралското здружение за хемија, истражува како напредокот во невронауката, фармакологијата и вештачката интелигенција се здружува за да се создаде нова закана.
„Влегуваме во ера во која мозокот би можел да стане бојно поле“, нагласува проф. Кроули. „Алатките за манипулирање со централниот нервен систем – за седација, конфузија или дури и принуда – стануваат попрецизни, подостапни и попривлечни за државите.“
Книгата ја следи фасцинантната, иако ужасна, историја на спонзорираните истражувања од државите за хемикалии кои дејствуваат на централниот нервен систем (ЦНС).
За време на Студената војна и по неа, САД, Советскиот Сојуз и Кина „активно настојувале“ да развијат оружје што делува на ЦНС, наведува Кроули. Нивната цел била да предизвикаат продолжено онеспособеност на луѓето, вклучувајќи „губење на свесноста или седација, халуцинации, или неконзистентност, парализа и дезориентација“.
Единствениот пат кога оружје на што делува на ЦНС е употребено во големи размери беше во 2002 година за да се стави крај на заложничката криза во московскиот театар. Безбедносните сили употребија деривати на фентанил за да ја прекинат опсадата во која вооружени чеченски милитанти држеа 900 посетители на театарот како заложници.
Повеќето од заложниците беа ослободени, но повеќе од 120 починаа од ефектите на хемиските агенси, неутврден број претрпе долгорочни оштетувања или починаа предвреме.
Оттогаш, истражувањата значително напреднаа. Професорите тврдат дека постои можност за создавање на многу „пософистицирано и насочено“ оружје кое некогаш беше незамисливо.
„Истото знаење што ни помага да лекуваме невролошки нарушувања би можело да се користи за нарушување на когнитивната способност, поттикнување на послушност или дури, во иднина, претворање на луѓето во несвесни агенти“, вели професорот Малколм Дандо.
Заканата е „реална и растечка“, но постојат празнини во меѓународните договори за контрола на оружјето што спречуваат ефикасно справување со проблемот, предупредуваат професорите.
Професорите се залагаат за нова рамка на „холистичка контрола на оружјето“, наместо да се потпираат на постојните договори за контрола на оружјето. Книгата наведува голем број практични чекори што би можеле да се преземат, вклучително и формирање работна група за агенси на ЦНС и пошироки агенси за онеспособување.
„Треба да преминеме од реактивно кон проактивно управување“, наведе Дандо.
И двајцата признаваат дека учиме повеќе за мозокот и централниот нервен систем, што е добро за човештвото. Тие забележуваат дека не се обидуваат да го задушат научниот напредок и дека станува збор за спречување на злоупотреба.
„Ова е повик за будење. Мораме да дејствуваме сега за да го заштитиме интегритетот на науката и светоста на човечкиот ум“, нагласува Мајкл Кроули.
