Сепак, новите истражувања и анализи на древната ДНК ја менуваат таа слика. Археолошките докази покажуваат дека немало ненадејна промена од „женско“ во „машко“ општество, туку дека родовите односи низ историјата биле исклучително разновидни.
Марксистичката теорија од 19 век, заснована на идеите на Енгелс, тврдеше дека преминот кон земјоделство им овозможува на мажите да го контролираат богатството и моќта. Литванскиот археолог Марија Гимбутас веруваше дека женските општества доминирале во Европа до пред околу 5.000 години, пред да бидат заменети со степски номади.
Древната ДНК сега открива дека жените низ историјата биле ловци, воини, шамани и лидери – иако ретко целосно доминантни. Келтските жени, на пример, практикувале и политичка и духовна моќ во општествата каде мажите имале формален авторитет.
Денес, матријахални општества сè уште постојат, како што се Мосуо во Кина или Хопи во Аризона, но нивниот број се намалува под влијание на современите патријархални системи. Сепак, тие остануваат потсетник дека некои древни општества биле многу поблиску до родовата еднаквост отколку многу денес.
