Во 2004 година, Дејвид Рам од Универзитетот во Кентербери во Нов Зеланд забележал мистериозен повторувачки сигнал додека го набљудувал движењето на пар ѕвезди во систем наречен Ну Октантис. Ова започна долга дебата за тоа дали сигналот е доказ дека овој систем вклучува планета приближно двојно поголема од Јупитер, што некои физичари го сметале за невозможно поради големината и близината на двете ѕвезди. Сега, Рам и Ман Хој Ли од Универзитетот во Хонг Конг и нивните колеги понудија најубедливи докази досега дека Ну Октантис всушност е тројка, а не дуо.
Клучното набљудување беше дека планетата Ну Октантис е ретроградна – планетата и едната ѕвезда орбитираат околу втората ѕвезда, но тоа го прават во спротивни насоки, при што планетата има потесна орбита околу втората ѕвезда.
Ли вели дека ова е невообичаено, но ја прави конфигурацијата на системот стабилна – иако тоа значи дека планетата постојано се движи низ тесниот простор помеѓу двете ѕвезди. Неговиот тим беше во можност да го утврди ова со голема сигурност благодарение на подобрените мерни уреди, како што е спектрографот ХАРПС во телескопот од 3,6 метри на Европската јужна опсерваторија во Чиле.
„Прилично сме сигурни дека (планетата) е реална, затоа што ако се работи за нешто како ѕвездена активност, не би требало да биде толку конзистентно со долгогодишните податоци“, вели Ли.
Но, оваа планета што се движи наназад не е единствената егзотична карактеристика на Ну Октантис. Истражувачите го користеле Многу големиот телескоп на Европската јужна опсерваторија, исто така во Чиле, за да утврдат дека една од нејзините ѕвезди е бело џуџе, што значи дека го достигнала крајот на својот животен циклус, станувајќи погуста и помала. Ли вели дека ова ја комплицира историјата на тројката Ну Октантис бидејќи математичките модели од нејзиното минато покажуваат дека сегашната орбита на планетата била невозможна кога оваа ѕвезда била помлада, поголема и посветла.
Значи, планетата или орбитирала околу двете ѕвезди одеднаш, но потоа радикално ја променила траекторијата кога една од двете ѕвезди станала бело џуџе, или била формирана од масата што ѕвездата ја исфрлила додека се трансформирала во бело џуџе. Идните набљудувања и многу повеќе математичко моделирање можеби ќе можат да утврдат кое од овие сценарија е поверојатно да се случило, но и двете се прилично нови, вели Ли.
Со векови, набљудувачите на ѕвезди се навикнати да ги уредуваат космичките аранжмани како што е Сончевиот систем каде што сите планети орбитираат околу централна ѕвезда во иста насока и со умерено растојание, но Ну Октантис ги крши сите такви конвенции, вели Манфред Канц од Универзитетот во Тексас во Арлингтон. „Тоа ги поканува научниците да разгледаат поширок спектар на сценарија за ѕвезди и планети во врска со формирањето и еволуцијата“, изјави тој.
