Дејвид Катлер, помошник-генерален секретар на НАТО за безбедност, им изјави на новинарите дека Русија „активно ја мапира“ инфраструктурата на украинските сојузници и на море и на копно, пишува Политико.
Воените и цивилните разузнавачки служби на Москва имаат „значајни ресурси“, кои Владимир Путин би можел да ги искористи за следење на инфраструктурата, „вклучувајќи ја употребата на цивилни бродови и таканаречени шпионски бродови“, додаде Катлер.
Заканата за подводните гасоводи, кои носат гас во Европа, беше јасно разоткриена со саботажата на гасоводот Северен тек на Балтикот во септември минатата година. Катлер вели дека подводните кабли, кои носат дури 95 отсто од интернет-сообраќајот, се исто така загрозени.
Гледаме значителен ризик Русија потенцијално да ја нападне клучната инфраструктура во Европа и Северна Америка како дел од нејзината војна против Украина, рече тој.
„Русите се поактивни во тие области отколку што беа во последните години. Нивните патроли во Атлантикот се на повисоки нивоа од последните години. Руските бродови исто така преземаат повеќе ризици во Балтичко и Северно Море“, додава тој.
По експлозиите на Северен тек, кои ги истражуваат три различни земји, НАТО формираше нова „ќелија“ во своето седиште во Брисел за да ги координира напорите за заштита на подводната инфраструктура. Ниту една истрага сè уште не заклучила кој е одговорен за нападот на Северен тек, но западните влади веднаш се посомневаа во Русија. Минатата недела данските власти потврдија дека пред нападот во областа бил виден брод на руската морнарица што носел подморници.
Шефот на новата ќелија, генерал-полковникот Ханс-Вернер Вирман, рече дека инцидентот со Северен тек ја покажува „јасната и присутна опасност во која се наоѓа нашата клучна подводна инфраструктура“.
Се зголемува зависноста на Западот од таква инфраструктура, додаде Вирман, а протекот на податоци преку подводните кабли е во пораст, како и транзицијата кон зелена енергија предводена од ветерниците на море, поради што повеќе електрична енергија се пренесува на копно токму преку подводната инфраструктура.
Земјите-членки на НАТО ги засилија поморските патроли, вели Вирман, а војските подобро соработуваат со приватните инфраструктурни оператори за да ја зајакнат безбедноста.
„Ги зголемивме нашите активности за надзор, како и бројот на бродовите што патролираат по Северно и Балтичко Море. Сепак, мора да направиме уште повеќе“, рече тој.
Норвешка, која минатата година ја замени Русија и стана најголемиот снабдувач на гас во Европа, вели дека ги следи руските активности во нејзините води, во кои се наоѓаат десетици платформи за нафта и гас, како и гасоводи клучни за снабдувањето на Европа со енергија. Премиерот Јонас Гар Сторе за Политико минатата недела изјави дека Русија „покажува подготвеност да преземе поголем ризик“ во поморските активности во регионот.
Катлер рече дека Москва би можела да ги сфати инфраструктурните напади како начин да „го наруши животот на Западот и да покаже моќ над земјите што ја поддржуваат Украина“.
„Кога ќе ги погледнете доказите за нивните тековни активности, местата што ги истражуваат и ќе го поврзете тоа со клучната подводна инфраструктура, јасно ви е дека тие во најмала рака испраќаат сигнали дека имаат намера и способност да преземат акција во таа област доколку одлучат“, рече тој.
Интернет-каблите се сметаат за клучен ранлив дел од инфраструктурата.
„Малкумина сфаќаат колку сме зависни од мошне ограничен број кабли со оптички влакна, кои го формираат столбот на интернетот и ги поврзуваат нашите континенти“, рече Катлер.
Тој додаде дека во светот има само околу 400 подводни интернет-кабли, а половина од нив може да се сметаат за клучни.
„Севкупно, тие секој ден пренесуваат финансиски трансакции во вредност од околу 10 трилиони долари. Овие кабли се столбот на економијата“, рече тој.
