Европа повеќе не може да биде „тревопасна“ во светот по реизборот на Доналд Трамп за претседател на Соединетите Држави, според Емануел Макрон. Наместо тоа, треба да стане „сештојад“, пренесува Политико.
Пораките од францускиот претседател доаѓаат еден ден откако Трамп извојува убедлива победа на претседателските избори во САД, што предизвика загриженост дека новоизбраниот претседател на САД би можел да го намали учеството на Вашингтон во НАТО, принудувајќи ги европските земји да ги зголемат трошоците за одбрана.
Макрон е познат како најгласниот европски застапник за блокот да стане понезависен од трговските ривали како Кина и Соединетите Држави за сè, од одбраната и безбедноста до врвните технологии.
„За мене тоа е едноставно. Светот се состои од тревопасни и месојадни. Ако одлучиме да останеме тревопасни, тогаш месојадните ќе победат и ние ќе бидеме пазар за нив“, им рече тој на европските лидери за време на собирот во Будимпешта.
Раководството на Макрон во Европската унија претрпе тежок удар по предвремените избори што ги распиша на почетокот на годинава, а во последните денови тој се обиде да се репозиционира како еден вид посредник меѓу ЕУ и САД. Тој е еден од првите лидери кој му честиташе на Трамп за победата.
„Мислам дека во најмала рака треба да избереме да станеме сештојади. Не сакам да бидам агресивен, само да знаеме да се браниме на сите овие теми“, рече тој.
Дипломат на ЕУ во Будимпешта рече дека изборот на Трамп може да му даде нова „причина за постоење“ на францускиот лидер како главен заговорник за похрабра, понезависна Европска унија, особено кога станува збор за трговијата и безбедноста. Дипломатот, како и другиот цитиран од Политико, зборуваше под услов да остане анонимен.
Иако францускиот лидер не ги именуваше земјите што ги гледа како конкуренти, Европа се соочува со потенцијални трговски војни на два фронта, со САД и Кина. Европската комисија воведе царини за кинеските електрични возила и се соочува со потенцијални проблеми со Вашингтон доколку Трамп ги исполни заканите да воведе царини за стоки од ЕУ.
„Ние во Европа мислиме дека треба да ја делегираме нашата геополитика на Соединетите Американски Држави, дека треба да го делегираме нашиот долг на нашите кинески клиенти, дека треба да ги делегираме нашите технолошки иновации на американските компании кои рапидно растат и се прилагодуваат на сè поголемите пазари“, рече тој и додаде: „Тоа не е најдобрата идеја“.
При пристигнувањето на состанокот во четвртокот, лидерите на ЕУ и највисоките функционери, вклучително и претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лаен, инсистираа на потребата Европа да преземе одговорност за безбедноста и одбраната, како и да ја поддржи Украина против руската агресија.
Зборувајќи пред мала група новинари во Будимпешта, унгарскиот министер за надворешни работи Петер Сијарто рече дека исходот од изборите во САД го промени статус квото во Украина.
„Европа мора да размисли. Ако ми поставите теоретско прашање дали Европа би можела да ги замени САД по ова прашање, јас би рекол дека очигледно не“, рече тој. „Исходот од претседателските избори во САД создава сосема нова реалност, не само во Европа, туку и во светот“.
Другите лидери на ЕУ сакаат да испратат порака за континуирана поддршка на Киев за време на состанокот што го организираше унгарскиот премиер Виктор Орбан, а на кој присуствуваше и украинскиот претседател Володимир Зеленски, изјавија двајцата дипломати на ЕУ.
Но, не сите се воодушевени од повиците на Макрон за единство. „Тој вели единство, но тоа значи француско единство“, рече еден од споменатите двајца дипломати, кој не беше импресиониран од говорот на Макрон.
„Ако тоа значи изолација и подготвеност да издржиме, не благодарам. Сакаме да останеме отворени за трансатлантските односи“, рече тој.
