Благодарение на долгиот животен век, виталноста, а најмногу на детето што сè уште е живо во него, Станиќ е прекрасен соговорник, полн со интересни анегдоти од некои други времиња чиј сведок бил самиот тој. Во Скопје последен пат бил пред земјотресот, но со задоволство се сеќава на средбите со своите македонски колеги, сликарите од славната плејада македонски автори како Димче Кондовски, Борислав Трајковски, Илија Аџиевски, Јордан Грабуловски, Петар Мазев, Драгутин Аврамовски-Гуте.
Од првата самостојна изложба, пред повеќе од 50 години, живее само од сликарството
Секако, во текот на својот живот и благодарение на својата уметност запознал и се дружел и со многу други познати имиња од просторите на цела Југославија, како Иво Андриќ, Данило Киш и, се разбира, Јосип Броз Тито, со кого се сретнал заедно со група црногорски сликари за време на престојот на Тито во Игало.
Иако има 87 години, сè уште работи со страста на млад човек. Неодамна, со својата изложба насловена „Мајстор на среќата“, ја покори и италијанската престолнина Рим, каде што во реномираната галерија „Улисе“ изложи 32 масла на платно и ја освои римската публика. Иако во доцни години Станиќ на своите слики и натаму го оживува светот полн со игра и префинета радост, неговото сликарство се храни со имагинација, фантазија и сништа и нè ослободува од синџирите на секојдневието. Тоа се слики што зборуваат, а неговото сликарство е јасно, блиско и навистина повикува на радост, но содржи и многу сатирични пораки за човекот.
На неговите платна постојано нешто се случува, а неговото сликарство е препознатливо првенствено по медитеранските сцени од Јадранот, по креативните коментари на карактеристиките на животот на приморје и извонредно воочените ликови.
Роден е во Подгорица, во 1924 година. Во 1951 завршил вајарство кај Алојз Долинар, на уметничката академија во Белград, а во 1955 година, во својата триесетта година од животот, ја насликал првата слика. Кога сите други заминувале да се прослават во Париз, тој дошол во Херцег Нови и станал професор во Уметничкото училиште.
Велат дека тешко се живее од уметноста. Дали поради тоа сте морале да се занимавате и со некоја друга работа во животот?
– Од мојата прва самостојна изложба во Белград, пред повеќе од 50 години, живеам само од сликарството.
Вие сте биле еден од професорите во славното уметничко училиште во Херцег Нови. Што ги научивте своите ученици за сликарството, каков професор бевте?
– Уметноста не се учи. Ниту едно училиште не може да направи од некого уметник ако тој веќе не е тоа.
Дали некој од Вашите ученици подоцна се прослави?
– Многумина од тие некогашни ученици во уметничкото училиште во Херцег Нови станаа славни, но повторно ќе кажам, не поради добрите професори што ги имаа.
Што Ве поттикна Вас да се занимавате со сликарството, со оглед на тоа што имате завршено вајарство?
– Сликарството дава поголеми можности за изразување.
Дали би кажале нешто за своите модели, или ако може така да се каже, за Вашите идоли во сликарството?
– Мои примери или модели се сите слики што некогаш сум ги видел, филмовите и книгите што сум ги прочитал, а најмногу самиот живот.
Каква беше климата за развивање на уметноста пред деведесеттите години на овие наши бившојугословенски простори? Можете ли да направите некоја паралела помеѓу тогашната уметност и уметноста денеска? На пример, какво е Вашето мислење за таканаречените уметнички инсталации што ги практикуваат многу уметници денеска?
– Денеска му се поклонуваме на „златното теле“ – период на глобализација, која е вперена против личноста што ја униформира, па така се губат индивидуалноста и карактерот на поединецот и на народот, кој исто така има карактер. Се создава менталитет на потрошувач. Тоа најдобро го илустрира денешната уметност и е нешто што се гледа речиси на секоја изложба.
Ниту едно училиште не може да направи од некого уметник ако тој веќе не е тоа
Која е Вашата најчеста инспирација за работа?
– Светот почнува веднаш штом ќе погледнам низ мојот прозорец. Каде и да се наоѓаме, секогаш сме во центарот на сè што се случува. Центарот на светот е онаму каде што си ти. Зарем тоа не е доволна инспирација, зарем не е доволно за секоја приказна?
И покрај тешкиот период што го имавме сите ние на овие простори, Вие одлучивте да останете во Херцег Нови и тука да создавате. Дали некогаш се покајавте поради тоа?
– Не, никогаш. Ако сте го запознале малото место во кое живеете, сте го запознале целиот свет.
Сте имале можност да запознаете многу славни личности од овие простори, како Иво Андриќ, Данило Киш, па и Тито. Какви се Вашите впечатоци за нив?
– Споменавте познати луѓе што многумина ги познавале многу подобро од мене.
Веројатно често сте имале изложби надвор од Црна Гора. Дали сте биле некогаш во Македонија и кого сè од македонските уметници познавате?
– Имам учествувано на колективни изложби во Македонија и бев голем пријател со многу сликари од мојата генерација. Ќе го споменам прекрасниот голем уметник Димче Кондовски, Борислав Трајковски, Илија Аџиевски, Јордан Грабуловски, Петар Мазев, Драгутин Аврамовски-Гуте, сликари што беа познати и ценети во цела Југославија, нешто што во тоа време беше доволно за да биде задоволен секој што се занимаваше со сликарство.
Драгица Христова
