Десничарскиот премиер Виктор Орбан стана главен противник на пакетот помош од 50 милијарди евра за Украина кога стави вето на мерката на драматичниот самит на лидерите на ЕУ во декември.
Новата понуда на Унгарија пристигна во петокот на состанокот на претставниците на буџетот на ЕУ 27. Будимпешта сигнализираше дека може да го одобри финансирањето под услов од земјите-членки да се бара да го одобруваат едногласно од година во година, изјавија тројца дипломати за Политико.
Предлогот покажува деескалација од декемвриското противење на Орбан на грантовите за Украина од буџетот на ЕУ, иако дипломатите предупредуваат дека Унгарија веќе ја изнесе оваа опција во минатото.
Од ветото на самитот, други влади го притискаа Орбан да попушти, особено затоа што финансиската поддршка на САД за Украина е исто така во ризик. Во петокот, претседателката на Комисијата Урсула фон дер Лајен рече дека постигнувањето договор, за кој е потребна поддршка од сите влади на ЕУ, е „прв приоритет“.
Во практична смисла, предлогот на Унгарија ќе му даде на Орбан овластување да го блокира финансирањето од ЕУ за Украина секоја година или да го уценува Брисел во замена да го укине ветото. Во декември, Комисијата деблокираше околу 10 милијарди евра за Унгарија, кои беа замрзнати поради прекршување на владеењето на правото во она што критичарите го сметаа за стимулација за Будимпешта.
На состанокот во петокот, Унгарија предложи ЕУ да ѝ доделува 12,5 милијарди евра грантови и заеми на Украина секоја година. Според првичниот предлог на Комисијата, 50 милијарди евра би вклучувале 17 милијарди евра грантови и 33 милијарди евра вонбуџетски заеми до 2027 година.
Дипломатите од неколку престолнини на ЕУ се изјаснија против планот истакнувајќи дека решението од година во година ќе ѝ оневозможи на Украина доволна предвидливост. „Седумгодишниот буџет на ЕУ е повеќегодишна рамка, не можеме да го правиме од година во година“, рече официјален претставник на ЕУ.
Дипломатите сѐ уште се надеваат дека може да се постигне компромис и дека Орбан, пријател на рускиот претседател Владимир Путин, кој постојано ја напаѓа воената поддршка на ЕУ за Украина, ќе го укине своето вето за време на следниот самит во февруари.
Доколку тоа не успее, извршната власт на ЕУ подготвува резервен план за надминување на непопустливоста на Будимпешта и за продолжување на канализирањето пари во Украина, посочи Фон дер Лајен.
Во изјава за Политико, унгарската влада рече дека нејзината позиција за финансирање на Украина не е променета.
„Унгарија го поздравува фактот што Европската комисија добро напредува во развојот на планот Б, кој предвидува финансирањето за Украина да се обезбеди надвор од буџетот на ЕУ. Она што тие го гледаат како план Б, за Унгарија беше план А“.
