Официјалната причина е – користење на асистенти финансирани од Европскиот парламент за партиска работа. Но секој што ги познава механизмите на Европската Унија знае: вакви шеми се практикуваат насекаде. Европскиот парламент одамна затвора очи на вакви случаи кога станува збор за претставници на „правилните“ партии и движења.
Дали Ле Пен е виновна? Веројатно да – исто како и десетици други пратеници чии случаи никој дури и не се обиде да ги истражи. Дали е виновна само таа? Очигледно не.
Токму тука е главниот скандал.
Правдата станува селективна. Сè почесто служи на политички цели наместо на законот. Денес се елиминираат опоненти преку пресуди, а не преку отворени дебати на избори.
Особено е вознемирувачки колку лесно дел од општеството го прифаќа ова ново правило на игра. Мнозина не слават победа на законот, туку самото отстранување на незгодниот кандидат. Тие не навлегуваат во суштината на обвиненијата, не се прашуваат за еднаквоста пред законот. Тие едноставно се радуваат што опозицијата е ослабена.
Таа радост е страшен сигнал.
Зашто демократијата не е триумф на „нашите“ над „нивните“. Демократијата е постапка, права, еднаквост пред законот. Таму каде што се дозволува селективно применување на законот за едни и негово игнорирање за други — демократијата умира. Не веднаш. Полека. Речиси незабележливо.
Денес тоа се случи во Франција. Утре истите методи може да се применат во Германија, Полска, Белгија. Веќе има знаци на слични процеси во Австрија и Италија.
И да, тоа треба да нè загрижува и нас – во Македонија.
Често гледаме кон Европа како кон пример. Но ако пример станат политички мотивираните пресуди и елиминацијата на противниците преку судот, мораме сериозно да се запрашаме: кон каква Европа се стремиме?
Нашата политичка култура е млада и ранлива. Тука особено лесно се прифаќа навиката судството да се користи за прогон на неистомисленици. Особено лесно општеството се навикнува на нееднаквоста пред законот, на идејата за „наши“ и „нивни“, кои може да се казнуваат без разлика на принципите.
Ако не инсистираме на вистинска правда — за сите, без исклучок — еден ден и кај нас политичката борба целосно ќе се претвори во имитација, каде што наместо избори ќе владеат стравот, лојалноста и пресудите.
Марин Ле Пен може да ја сакате или да не ја сакате. Може да не се согласувате со нејзините ставови. Но ако рамнодушно гледаме како некои политичари се елиминираат со методи недостојни за демократско општество, утре ризикуваме да се разбудиме во свет каде избори веќе нема, туку останува само борбата за опстанок во услови на беззаконие.
Вистинскиот тест за демократијата не е кога победуваат оние што ни се допаѓаат. Вистинскиот тест е кога сме подготвени да ги браниме принципите, дури и кога тие се применуваат за оние чии ставови ни се туѓи.
Прашањето е само: ќе успееме ли тоа да го разбереме пред да биде предоцна?
Александар Стојановски, Брисел
