„Ова е втор пат во 20 години бројот на егзекуции да го надмине прагот од 800 годишно“, тврдат овие организации, осудувајќи ја „страшната“ бројка. Егзекуциите во Иран, една од земјите каде што се извршуваат најмногу смртни казни заедно со Кина и Саудиска Арабија, се извршуваат со бесење. Во 2023 година во Исламска Република Иран биле егзекутирани најмалку 22 жени, што е најголем број во последните десет години, според овие невладини организации.
Во 2015 година, иранските власти егзекутираа 972 лица, потсетуваат Хјуман рајтс Иран (ИХРНГО), со седиште во Норвешка, и Заедно против смртната казна (ЕЦПМ), со седиште во Париз. Во извештајот од 100 страници, невладините организации го обвинија Иран дека ја користи смртната казна како „алатка за политичка репресија“ по големото протестно движење во земјата.
Тоа движење беше поттикнато од смртта на Махса Амини, 22-годишна иранска Курдка, во септември 2022 година, три дена откако беше уапсена од полицијата за морал поради несоодветна облека. Нејзиното семејство и активистите за човекови права тврдат дека била претепана до смрт, што иранските власти го негираат.
Демонстрациите, кои го потресоа иранскиот режим неколку недели, сега се смирија соочени со репресијата што доведе до смрт на стотици луѓе, според групите за човекови права, и илјадници апсења, според ОН. „Внесувањето страв во општеството е единствениот начин да се задржи режимот на власт, а смртната казна е неговиот најважен инструмент“, рече Махмуд Амири-Могадам, директор на ИХРНГО, во соопштение за печатот.
Извештајот во својата статистика не вклучува „најмалку 551 лице убиено за време на демонстрации или други вонсудски егзекуции внатре и надвор од затворите“, се вели во соопштението. Според овие невладини организации, најмалку осум демонстранти се меѓу погубените во 2023 година, од кои шест биле уапсени во контекст на протестите и осудени.
Махмуд Амири-Могадам вели дека е многу загрижен „за моменталниот недостаток на силен меѓународен одговор“ на овие егзекуции, во контекст на фокусот на меѓународната заедница на војната меѓу Израел и Хамас. Хјуман рајтс Иран и ЕЦПМ ја повикуваат меѓународната заедница „да ја стави смртната казна на врвот на агендата во секој дијалог со претставниците на Исламската Република“.
